Kirish,,0'rta asrlar tarixi haqida

Atamalar mazmunini bilib oling
Erl - katta yer egasi.
Gayda - miqdori 50 gektar (120 akr )ga teng boigan yer maydoni.
Gegemonlik - hukmron boiishga intilish.
6-§. VI - XI asrlarda Vizantiya imperiyasi
Tayanch tushunchalar: Vizantiya imperiyasi. Vizantiya taraqqiyotining o 'ziga xos xususiyatlari. Foma Slavyan qo`zg`oloni. Imperiyaning zaiflashuvi.
Imperiyaning tashkil topishi.395- yilda qadimgi Rim imperiyasi G’arbiy va Sharqiy qismlarga boiinib ketdi. Sharqiy qism Vizantiya deb atala boshlandii Shu tariqa yangi davlat - Vizantiya imperiyasi vujudga keldi. Imperiya 1453- yilgacha yashadi. Konstantinopol (hozirgi Istanbul shahri) impe-riyaning poytaxti boiib qoldi. Bu shahar o`rnida qadimda Vizantiy shahri boigan. Imperiya nomi shu shahar nomidan olingan.
Imperiya tarkibiga Bolqon yarim oroli, Yunoniston, Kichik Osiyo, Misr, Suriya, Falastin, Mesopotamiya, shuningdek, Kavkazortining bir qismi hamda Qrimning janubiy qirg`oqlaridan iborat hududlar kirgan. Imperiya tashkil topgan davrdan XI asrning birinchi yarmigacha uni beshta sulola vakillari boshqargan.
Yodda tuting! Vizantiya imperiyasi 395-yilda tashkil topgan.
Vizantiya taraqqiyoti xususiyatlari. Vizantiya imperiyasi G’arbiy Rim imperiyasiga qaraganda mustahkam davlat edi. Vizantiyada G’arbiy Rim imperiyasini yemirayotgan qulchilik muno-sabatlari deyarli yo`q edi; Yerga ishlov berishda asosan erkin deh-qonlar mehnatidan foydalanilardi. Bu mehnat moddiy manfaat-dorlikka ham asoslangan. Bu esa yerdan yuqori hosil olish imkonini berardi. Bundan tashqari, imperiya hududi bo’y va madaniy o’lkalardan iborat edi.
Vizantiya shaharlari savdo-sotiq markazlariga aylangan.Ularda hunarmandchilik yaxshi rivojlangan. Imperiya hayotida, ayniqsa, poytaxt Konstantinopol shahri katta ahamiyat kasb etgan.
Ayni paytda Konstantinopoldan ikkita muhim savdo yoii o`tgan. Ulardari biri karvon yoii, ikkinchisi suv yoii boigan. Karvon yoii Yevropani Osiyo bilan, suv yoii esa Qora dengizni o`rta Yer dengizi bilan boglagan.
Yodda tuting! Konstantinopol shahri „g'oyat katta zeb-ziynat ustaxonasi" deb atalgan.
Vizantiya oltin puli xalqaro savdo puli vazifasini bajargan. Hunarmandchilik va tashqi savdo imperiya xazinasini boyit-gan. Vizantiya imperator Yustinian davrida (527 - 565) g`oyatda yuksalgan.