Kirish,,0'rta asrlar tarixi haqida

Atamalar mazmunini bilib oling
Immunitet huquqi - yepiskoplar shaxsi daxlsizligi.
Ritsarlar - barcha harbiy anjom va qurol-yarog`ga hamda maxsus harbiy tayyorgarlikka ega bo`lgan otliq askarlar.
5-§. V - XI asrlarda Angliya
Tayanch tushunchalar: Germanlarning Britaniyaga kirib kelishi. Angl-saks sulolasi. Donolar kengashi". Lord.
Angliyaning birlashtirilishi. Bugungi kunda Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Qo`shma qirolligi davlati Angliya deb ham ataladi.
Bu davlatning V - XI asrlardagi tarixi qanday kechgan? V asrgacha Britaniya Rimga qaram edi. Rimliklar V asrda o`z qo`shinlarini olib chiqib ketgach, Britaniya mayda-mayda qirolliklarga bo`linib ketgan. V asrning o`rtalaridan boshlab esa Britaniyaga german qabilalari bo`lmish angllar, sakslar va yutlar bostirib kira boshlagan. Bu bosqinlar natijasida Britaniyada germanlarning o`ndan ortiq qirolliklari tashkil etilgan. Ular gegemonlik qilish uchun o`zaro shiddatli urushlar olib borishgan.
VIII asr o`rtalariga kelib Uesseks qirolligi yetakchi qirollikka aylangan. Uning qiroli Ekbert (802 - 839) 829- yilda butun mamlakatni yagona davlatga birlashtirishga erishgan.
Angliya - Daniya munosabatlari. Birlashgan angl-saks qirolligining asosiy dushmani IX asrda tashkil topgan Daniya qirolligi edi. Daniya qirolligi salkam uch asr davomida Angliyaga hujum uyushtirib turdi.
866- yilgi hujum natijasida Daniya Angliyaning katta qismini bosib oldi. Angliya qiroli Buyuk Alfred 879- yilda daniyaliklar bilan sulh shartnomasi tuzishga erishdi. Unga ko`ra Angliya ikki qismga bo`lindi. Mamlakatning shimoli-sharqiy qismi Daniyaga berildi.
X asr oxiri - XI asr boshlarida Daniyaning tajovuzi yanada kuchaydi. Buning oqibatida Angliya davlat mustaqilligini butunlay yo`qotdi. Bu hodisa Daniya qiroli Kanut hukmronligi davrida (1017 -1035) yuz berdi. U bu istilo natijasida Daniya, Norvegiya, Shvetsiya, Angliya va Shotlandiyadan iborat Shimoliy davlat deb ataluvchi davlat tuzdi. Angliya Daniyaga katta miqdorda soliqto`lashgamajburetildi. Biroq kuch bilan birlashtirilgan davlat uzoq yashamadi. Qirol Kanut vafotidan so`ng u parchalanib ketdi.
1042- yilda Angliyada yana angl-saks sulolasi hukmronligi tiklandi. Qirollik taxtini Eduard egalladi. Uning hokimiyati mustahkam emas edi. Shu tufayli u Normandiya gersogligi (Fransiyada) bilan yaqin-lashish yo`lini tutgan.
Normandiya gersogi Vilgelm qirol Eduardning vafotidan so`ng Angliya taxtini bosib oldi. 1066- yili u Angliya qiroli deb e'lon qilindi. Shu tariqa Angliya tarixida angl-saks sulolasi hukmronligi davri barham topdi.