Kirish I. Asosiy qism

4. Saralash tepaligini avtomatik markazlashtirishning blokli rejasi

БГАЦ tizimida РКН relesini o’zida jamlovchi namunaviy rele bloklaridan foydalaniladi. Aparaturaning bir qismi postdagi rele xonasidagi stativlarda o’rnatiladi. Quydagilar asosiy releli bloklar hisoblanadi: I-62, II-67, III-67, IV-67, БМ-62, БМП-62, СГ-76. Mashrut topshirig’ini shakllantirish va translatsiya qilish uchun I, II va III tipdagi bloklardan foydalaniladi, ularda saralash va puchok relelarining sxemalari o’rnatiladi.

I tipdagi blok 4 ta saralash relesi, 2 puchokli, 1ta himoya va yo’l relesining takrorlovchisidan tashkil topgan. II tipdagi blok esa 4 ta saralash relesi, 1ta himoya va yo’l relesining takrorlovchisidan tashkil topgan. Puchokdagi so’ngi strelkaning strelkali va strelkasiz uchastkasida III tipdagi blokdan foydalaniladi. IV tipdagi blok 8 ta reledan iborat bo’lib, ular ham I va II tipdagi saralash va puchkavoy relelari takrorlovchisi kabi ulanadi.
IV tipdagi blok yordamida pultda indikatsiya va strelkani o’tkazishga buyruqni shakllantirish uchun marshrut topshirig’i kodi yechiladi. Blokli rejada (4 – rasmda) ФЗ, ФЗ1 mashrur topshirig’ini shakllantirish bloklari; БН topshiriq jamlagichi va СГ strelkalari bilan topshiriqni amalga oshirish ko’rsatilgan.

5. Prinspial sxemalar

Berilgan topshiriq bo’yicha saralash tepaligining prinsipial sxemalari blokli reja asosida tuziladi va unda bloklarni tipi va ularning o’zaro bog’lanishi ko’rasitaladi. Keltirilgan blokli rejada translyatsiya, bajaruvchi va indikatsiya bloklari ko’rsatilgan

Marshrut topshiriqlarini shakllantirish va ro`yxatdan o`tkazish. Topshiriqlarni shakllantirish va ro`yxatdan o`tkazish uchun ФЗ, ФЗ1 va РЗ, РЗ1(II) tipdagi bloklardan va БДШ diodli blokdan foydalaniladi.
Topshiriqni tepalik pultida o`rnatilgan 1-8 mashrut tugmalari yordamida shakillantiriladi. Tugmani birinchi bosilganda tepalik parkining puchok nomeri, ikkinchisida puchok yo`li nomeri shifrlanadi. Dastlab to`rtinchi nomerdan yuqori bo’lmagan tugma bosiladi (park puchoklari soni bo`yicha). Katta nomerli tugmani bosish kerakli natijaga olib kelmaydi, chunki to`rtinchi va beshinchi tugmalar orasidagi zanjir diod bilan shuntlangan Ф relening frontal kontakti bilan ajralgan.
ФЗ va ФЗ1 bloklarida 1C, 3C, 5C, 7C saralash relelari bor, ular marshrut tugmasi bosilganda qo`zg`aladi; himoyalovchi rele З, blokning mashrut topshirig’i bilan bandligini aniqlovchi va ikkinchi topshiriqni band blokga kiritishni oldini oladi; topshiriqni siljitish relesi ПП, topshiriqni bir blokdan boshqasiga yetkazishni taminlaydi. Bo`sh montaj stativida birinchi va ikkinchi terish taktini aniqlovchi Ф va Ф1 taktli relelari o`rnatilgan. Topshiriqlarni shakllantirish sxemasini tepalik pultida tugmalarni bosish bilan ishga tushuriladi.

Topshiriq РЗ blokiga uzatilmaguncha 5C relelari o`z-o`zini qulflash zanjirlari orqali qo’zg`algan holatda bo’ladi. РЗ blokida З rele kontakti ajralishi bilan marshrut relesi o‘chadi.

1 tugmasini qo`yib yuborilgach, З(ФЗ1), З(ФЗ) rele orqa kontaktlari hamda Ф rele frontal kontakti orqali o`tuvchi zanjir yordamida Ф1 relesi ishga tushib marshrutni terish tugaganligini qayd etadi.
Shakllantirilgan topshiriq РЗ va РЗ1 bloklariga uzatiladi. Natijada, РЗ blokida – 5C relelari va РЗ1 blokida – 3C relesi ishga tushadi hamda o`z-o`zini qulflaydi.
Qo`zg`algan saralash relelarning orqa kontaktlari orqali RZ blokidagi Z rele o`chiriladi. Yakorni qo`yib yuborish bilan bu rele shakllantirish sxemasi ta'minotini o`chiradi. Ikkinchi bosilgan tugmani qo`yib yuborguncha topshiriqni bekor qilish tugmasi O ni bosish orqali bekor qilish mumkin. Shundan so`ng, boshqa marshrut topshirig`i tugmasi bosiladi.
Topshiriqning to`g`ri shakllantirilganligini pultdagi raqamli lampochkalar yonishi bilan nazorat qilinadi.
П rejimida topshiriqni jamlash uchun beshta mashrut topshirig’i jamlash va saqlash imkonini beruvchi beshta БН jamlagich bloklari qo’llaniladi. Jamlagichning har bir bloki na’munaviy sxema bo’yicha yig’ilgan va jamlagichning bitta pog’onasini ko’rsatadi. Kirish bloki sifatida 5HM beshinchi pog’ana bloki hisoblanadi, chiqish bloki sifatida 1HM birinchi pog’ana bloki hisoblanadi.