Kirish, fonetik sath, leksik-semantik sath

Mantiqiy mushohada uchun

Ortiqcha to‘rtinchisini toping:

1. ishla, qishla, tashla, boshla;

2. 
   qaroq, taroq, o‘roq, so‘roq.
   

Nutqiy yasama so‘zning lisoniy sathga ko‘tarilishi bir necha bosqichda kechadi. Uni nutqdan lisonga siljishi, lisoniylashishi darajasiga ko‘ra quyidagicha tartiblash mumkin:

1. 
   ixtisoslashgan leksema;
   
2. 
   soddalashgan leksema;
   
3. 
   tublashgan leksema.
   

Mustaqil o‘zlashtirish uchun

SILDIROP

Sildirop atalmish bitta qishloqda Uch olim zo‘r suhbat qilishar edi. Har biri xalqlarning kechmishini va Juda ko‘p tillarin bilishar edi.

Ma’no muallimi, so‘zshunos tengsiz, Ming yillik tavorix boshlarida jam.

Ularning oldida Koshg‘ariy ojiz, Hijolat chekadi Zamaxshariy ham.

So‘zlarning tarixiy negizlarini Ochishda har biri ustasi farang. Bugun ham uchovi tortishmoqdalar, Sildirop so‘zining ustida, qarang.
Turkiyning mo‘g‘ulcha ildizin kovlab, Ochg‘uvchi bittasi dalillab dedi: Eradan oldingi mo‘g‘uliy tilda Sildirop kalomi shel dir ap edi.
Chingizxon bosqini davrida bizning Turkiyga bu so‘z ham kirib kelmishdir. Va forsiy zabonning ta’sirida xo‘p O‘zgarib, Sildirop shaklin olmishdir
Ikkkinchi tilshunos iqtibos bilan Fikrlarin isbot qilmoqqa tushdi. Xullas, bu olimning taxmini bilan Sildirop pahlaviy davriga uchdi.
Qadimgi Eronning bir lahjasidan Sildirop kalomi kirib kelganmish. Zeroki, forsiyning o‘tmishida ham Sang, gir, ob so‘zlari faol bo‘lganmish.
Yana bir farazni aytdi boshqasi, Mahalliy zamindan qidirib ildiz. Ming yillik manbadan havola olib, So‘ldirab so‘zidan qolgan dedi iz.
Xullas, uch tilshunos, uch zakiy olim, Sildirop so‘ziga doxil bo‘lishdi.

Taxminlar otiga minib, sho‘rlikni Ko‘pkari qilishdi, uloq qilishdi.

Shu onda hassali, munkillagan chol, O‘tib ketayotib, bir oyoq ildi.

Suhbati qizigan uchta olimga Hurmat yuzasidan tavoze qildi.

Dedi: olimlarga hurmatim cheksiz, Ular payg‘ambarning merosxo‘rlari. Olimning har ikki dunyosi obod, O‘lsa, nurafshondir qabri-go‘rlari.
Quloq og‘ir, ko‘zim nursiz bo‘lsa-da, So‘zlarga aylanar hali bu tilim.

Biroq Sildiropni aytish ko‘p g‘alat, Bittagina menmas, aytolmas elim.

Moskopda o‘lganda Sildirop degan Kallelinga o‘xshash bir echki soqol. Nomi shu qishloqqa qo‘yildi qoldi, Deya nolib qo‘ydi o‘tmishdan ham chol.
Yuz yillik tarixdan dalillar bilan, So‘ylardi aybdor sezganday o‘zin. Hijolat ham bo‘lib qo‘yar qurg‘ur chol Aytolmasligidan Sverdlov so‘zin.