Kirish bitiruv malakaviy ishining dolzarbligi

5-omil: Navoiy hududidagi EIIHda keyingi 25-30 yil davomida yangi energiya va resurslarni tejovchi texnologiyalar yordamida ekologik toza, zamonaviy va yaxshi diversifikatsiyalashgan industrial bazani barpo qilish mumkin.
Yuqoridagi besh faktor va transport afzalliklari Navoiy viloyatidagi EIIH barpo qilishga asos bo’la oladi. Shu sababli va boshqa mutaxasislarning fikrlari va O’zbekiston hukumati boshchiligida EIIH tashkil qilishga kirishildi. Bundan asosiy maqsad yurtimizni makroiqtisodiy ko’rsatkichlarini yanada barqarorlashtirish va tashqi savdoda muhim strategik o’rinni egallash edi.
Ishlab chiqarish potensialini oshirish, innovatsion texnologiyalarning kirib kelishini tezlatish va jahon bozorini talab qilinayotgan yangi turli tovarlar bilan to’ldirish maqsadida 2008-yil 2-dekabrda O’zbekiston Respublikasi rahbarligi ostida Navoiy viloyatining Navoiy shahri adminstrativ markazida Republikada va MDHda yagona bo’lgan erkin industrial-iqtisodiy hudud va mintaqaviy logistika markazini tashkil etish to’g’risida qaror qabul qilindi.
Navoiy viloyatidagi sanoat ob’yektlarining mavjudligi, malakali mutaxasislarning mavjudligi, boy tabiiy resurslar, qulay strategik joylashuvi hududda ishlab chiqarish markazi va sanoat kompleksga ega bo’lgan EIIH va mintaqaviy logistika markazini tashkil etishga barcha asoslarimiz borligini tasdiqlaydi. Bundan tashqari qaror qabul qilishda O’zbekistonning Janubi-sharqiy Osiyo, Markaziy va Sharqiy YYevropa, Yaqin Sharq va MDH davlatlari o’rtasidagi yirik regional bozorlar savdo marshrutlarining kesishgan muhim strategik hududda joylashganligi juda katta ro’l o’ynadi.
“Navoiy” EIIH tushunchasi. “Navoiy” EIIH ini tashkil qilishdan ko’zlangan asosiy maqsad bu – noan’anaviy iqtisodiy sohalarni rivojlantirish, investitsion oqim va eksport hajmini oshirish, aholi farovonlik darajasini ko’tarish va iqtisodiy-ijtimoiy taraqqiyotni yanada rivojlantirishdan iborat. Navoiy shahridagi aeroport asosiga qurilayotgan bu hudud bilan birga xalqaro multimodal logistika markazi ham barpo etiladi. Aeroport asosidagi imkoniyatlar xalqaro transport-logistika markazini tashkil qilish va yangi raqobatbardosh mahsulotlarni tezkor transport orqali Osiyo va Yevropa bozorlariga yetkazib berish imkonini beradi.
EIIHning tashkil topishi 3 ta asosiy bosqichga bo’linadi: 1. Innovatsion-industrial 2. Transport logistika 3. Ijtimoiy rekreatsion (har biri 500 gektar atrofida). Bu hududda ishlab chiqariladigan mahsulotlarining asosiy qismi mahalliy resurslar hisobiga amalga oshiriladi va birinchi navbatda ichki bozorni raqobatbardosh mahsulotlar bilan to’ldiriladi. Xom-ashyo potensialining mavjudligi tekstil, go’sht, teri-oyoq kiyim, iste’mol tovarlari, kimyo, neft-kimyo mahsulotlari va farmatsevtika mahsulotlari, qurilish materiallari va shu qatorda elektrotexnika, kommunikatsiya va mashinasozlik mahsulotlarini ishlab chiqarish imkonini beradi.
Ishlab chiqarishning avtomatlashtirilishi va yangi texnologiyalarni jalb qilinishi energo-effektiv va ekologik toza mahsulotlarni ishlab chiqarishga zamin yaratadi. Navoiy shahridagi ishlab chiqarish kompleksining maydoni taxminan 556 gektar bo’lishi kutilmoqda. EIIHdagi sanoat korxonalari ishlab chiqarish planiga ko’ra har biri 6,5 dan 250 gektargacha bo’lgan jami 21 ta bo’limga ajratilgan, 222 ta gacha bo’lgan turli hajm va quvvatga ega bo’lgan korxonalar qurilishi rejalashtirilmoqda. Bu bilan jami 900 mln $ qiymatga ega bo’lgan 20-40 ta investitsion loyihalar, 2010-yilda esa jami 5,5 mlrd qiymatga ega bo’lgan 120 dan ortiq investitsion loyihalar jalb qilish imkoni yaratildi. Yuqoridagilarning barchasi kompleks tarkibidagi 4 ta yirik xablar(markazlar)ga yo’naltiriladi: industrial, transport-logistik, innovatsion, turistik va madaniy-rekreatsion.