Mavzu: Turli va tabiiy materiallar bilan ishlash

Mavzu: Turli va tabiiy materiallar bilan ishlash
O’zbekiston tabiiy resurslar, foydali qazilmalar, metall va qotishmalar, plastmassalar, yog’ochlar va o’simliklarga boy o’lkadir. Respublikamizning bu 
tabiiy boyliklari sanoatda, turmushda foydalanadigan xom ashyo bo’lishi bilan 
bir qatorda mehnat darslarida bajariladigan ishlar uchun kerakli material bo’lib 
ham xizmat qiladi.

. Ukuvchilarni ilk yoshligidan boshlab bolalarda ona tabiatga kizikish va 

• . Ukuvchilarni ilk yoshligidan boshlab bolalarda ona tabiatga kizikish va 
• muxabbatni, undagi guzalliklarni kura bilishni tarbiyalash krak. Tabiiy 
• materiallar bilan ishlash ularni tabiatni kuzatishga majbur kiladi. Kuzatishlar 
• esa badiiy ijodiy kobiliyatlarni, konstruktorlik goyasini, tushunchalarning 
• anikligini uygotadi. urli tabiiy materiallar bilan ishlash, turlicha ishlov berilishini, turli 
• asboblardan foydalanishni talab kiladi va ularni ishlatish bilim, kunikma, 
• malakalarini beradi.Turli tabiiy materiallarni tuplash ukituvchi kuygan maksadga boglik 
• buladi. Ukuvchilar kurib chikilgan va batafsil muxokama kilingan yoki uzlari 
• uylab topgan tasvir uchun material tuplaydilar.Va aksincha, avval kandaydir 
• materialni tuplab, keyin kanday ish bajarishni aniklashlari kerak.

Tabiiy materiallarni ukuvchilar dastlab ukituvchi raxbarligida sayr 
vaktida tuplaydilar. Tabiiy materillarni tulash jarayonida ukuvchilar atrofdagi 
usimliklar dunyosi, xashoratlar bilan tanishadilar, daraxtlar, gullar navlarini, 
nomlarini, shakllarini, tabiiy materiallni kachon va kanday tuplash va kanday 
saklash lozimligini bilib oladilar.
. Tabiatni kuriklash va unga extiyotkorona 
munosabatda bulish, uni asrash masalalariga aloxida ehtibor berish xar bir 
ukuvchining burchidir.

Mexnat darslarida tabiiy materiallardan: kuritilgan bargalar, gullar, poliz 

• Mexnat darslarida tabiiy materiallardan: kuritilgan bargalar, gullar, poliz 
• ekinlari- kovun, tarvuz, kovok uruglari, mevalar – olcha, urik, shaftoli danaklari va shu kabilar: balik tangalari va kanotlari, juxori va makkajuxori 
• sutalari, paxta chanogi, yongok pusti va shu kabilardan keng foydalaniladi. Tabiiy materillarni tuplayotgan xar bir ukuvchi tabiiy materiallarni tartibli 
• yigish va tayyorlash lozimligini bilishi, barg tuplash jarayonida daraxtlar, 
• butalar shoxini kupollik bilan sindirish, gul va shu kabilarni uylamasdan 
• tuplash tabiatga nisbatan vaxshiylik ekanligini yodda tutishi lozim. 

Gullarni kul bilan sindirib bulmaydi, aks xolda poyasi zararlanishi mumkin. Usimliklarni tuplashda gazeta, gerbariy papkasi, kaychi, paxta bulishi kerak. Gazeta daftarsimon taxlanib, orasiga materiallar tartib bilan joylanadi.

Gerbariy ramkalarida kuritish. Gerbariy ramkalarida kuritilgan 

• Gerbariy ramkalarida kuritish. Gerbariy ramkalarida kuritilgan 
• usimliklarning kupchiligi uzining tabiiy rangini saklab koladi. Bunda usimlik 
• yumshok kogoz yoki gazeta orasiga solib kuyiladi.Xar bir varak kogoz va 
• usimlik urtasiga yana bir necha kavat kogoz yoki gazta kuyiladi, chunki 
• kuritilayotgan usimlik uzidan namlik chikaradi. SHundan sung papka ikkita 
• tursimon ramka urtasiga kuyilib, ochik xavoga kuyiladi. Agarda xavo xarorati 
• kechkurun va kechasi juda pasayadigan bulsa, kuritilayotgan usimlik issik va 
• kuruk joyga olib kiriladi. 

Pressda kuritish. Orasiga usimlik solingan kogozlar gerbariy papkasi 

• Pressda kuritish. Orasiga usimlik solingan kogozlar gerbariy papkasi 
• urniga ikkita faner listlar urtasiga joylanib, ogir narsa bostirib kuyiladi. Ogrilik 
• pressga kancha usimlik joylashtirilganiga boglik buladi. Mayda nozik 
• usimliklar kam ogirlikni va kuritish uchun kamrok vaktni talab kiladi. 2-3 
• soatdan sung kogoz almashtiriladi. Kuritish shu usulda davom ettiriladi. 

Issik dazmol bilan kuritish. Issik dazmol bilan odatda barglar, poyalar, 
maysalar kuritiladi. Kavat-kavat gazeta yoki yumshok kogoz orasiga usimlikni 
kuyib, ustidan dazmol yurgiziladi. Sungra ustki kavatidagi gazetani olib, 
kuritilayotgan usimlik shamollatiladi va kuruk joyga suriladi, sungra gazeta 
yopib yana dazmollandi.