Kirish. Asosiyqism. Shahar transport tizimi va yo’l xarakatini tashkil etishning nazariy asoslari

Ko‘cha-yo‘l toifalari	Bitta tasma kengligi, m
Ikkala yo‘nalishda harakat polosalari soni
Kamida	Istiqboldagi harakat xajmini hisobga olgan xolda
1	Tezkor yo‘llar	3,75	6	8
2	Shahar ahamiyatidagi magistral ko‘chalar: - uzluksiz harakatdagi; - harakati boshqariladigan.	3,75 3,75	6 4	8 6
3	Tuman ahamiyatidagi magistral ko‘chalar	3,75	4	6
	Yuk transporti harakati uchun yo‘llar	3,75	2	4
4	Mahalliy ahamiyatdagi ko‘cha va yo‘llar: - turarjoy ko‘chalari; - sanoat zonalaridagi yo‘llar;	3 3,75	2 2	4 4
5	Posyolka ko‘chalari	3,5	2	2

Ko‘cha qatnov qismi, transportning bevosita haraktlanishi uchun xizmat qiluvchi ishchi polosadan hamda transport to‘xtashi uchun ajratilgan polosadan tashkil topadi. Ishchi polosaning kengligi barcha turdagi transport vositalarining o‘rnatilgan tezlikda, havfsiz harakatini ta’minlagan holdagi hisobiy qatnov sonidan kelib chiqadi.

Transportlar uchun tipik gabarit kenglik quyidagicha bo‘lishi mumkin:
- avtobus va trolleybuslar uchun-2,7 m;
- yuk avtomobillari uchun- 2,5 m;
- yengil avtomobillari uchun- 2,0 m.
Havfsizlik masofalari qarama-qarshi yo‘nalishdagi, bir yo‘nalishda quvib o‘tish uchun zarur bo‘lgan yonlama masofadir. Masalan, tezligi 60 km/s qilib belgilangan ko‘chalarda yengil avtomobil kuzovi bilan chetki tosh oraligidagi masofa kamida 0,7m, avtomobillar oralig‘i esa 1,0÷1,2 m bo‘lishi lozim.