Kimyo tarixi predmeti nimani o’rganadi

Sharqiy Turkiyadan 10 ming yillar oldin kimyoviy bilimlar mavjud bo’lganligini qanday isbot qilgan.
Ajdodlarimiz kimyoni qachon va qanday usulda dastlab foydalanganligini biz aniq bilmaymiz. Lekin dastlab tabiiy jarayonlardan o’z extiyojlari maqsadida masalan, chirish va achitishlardan foydalangan. Keyinroq esa olovdan foydalanib metallarni kuydirib, ganchkorlik, shishasozlikda foydalangan. Sharqiy Turkiyadan topilgan arxeologik qazilmalar mis va qo’rg’oshindan yasalgan mahsulotlar suyuqlantirish pechlari, devordagi yozuvlar ularning 10 ming yillar oldin kimyoviy bilimlarga ega bo’lganligidan dalolat berdi. Sivilizasiya o’chog’i bo’lgan Xitoy, Misr, Xindiston va Messopotomiyalarda rudalardan metallar ajratib olgan, bo’yoq tayyorlagan, loy idishlarni tayyorlagan va kasallarni o’t bilan davolagan.
Messapotomiyada dastlab qanday kimyoviy jarayonlar amalga oshirilgan.
Sivilizasiya o’chog’i bo’lgan Xitoy, Misr, Xindiston va Messopotomiyalarda rudalardan metallar ajratib olgan, bo’yoq tayyorlagan, loy idishlarni tayyorlagan va kasallarni o’t bilan davolagan. Miloddan qariyib 4000 yil ilgari Misr, Messopotamiya, Hindiston, Xitoy mamlakatlarida rivojlana boshlaydi va kimyoviy bilimlar Misrdan qadimgi dunyoning turli qismlariga tarqalgan. Bizning eramizgacha 1000 yil oldin qadimiy Misrda - keramika, lazur, shisha, oxra bo’yog’i, indigo, pigmentlar ishlatilgan. Shuning uchun Fransuz kimyogari Bertlo kimyoni Misrcha "xemi" deb atadi (hunarmandchilikni rivojlantirgan odamlarni "xemi" deb atagan), Grek alximigi Zosima kimyo - oltin va kumush yasash san’ati ("xemia" metall quyish san’ati) degan so’zdan olingan deydi.
Hunarmandchilik kimyosi qachon va qanday rivojlangan
Bu asosan metallarni suyuqlantirib har xil tayyor yaltiroq, bezak idishlar keramika, bo’yoqlar, dori - darmonlar, yog’lar, terini qayta ishlash, soda va ba’zi kislotalarni ishlab chiqarish bizgacha VI-V asr oldin boshlanib, bunda reseptlar, faktlar to’plami yig’iladi. Bu davr dunyoda madaniyat boshlanishidan tortib to IV asrga qadar davom etgan va tajribada qo’lga kiritilgan bilimlar avloddan avlodga o’tib kelgan. Xomashyolardan mis, bronza, temir, shisha, bo’yoq va boshqa mahsulotlar ishlab chiqarish asosini tashkil etgan kimyoviy jarayonlar haqidagi ta’limotlar ko’p ming yillik tarixga ega. Insonlar juda qadim zamonlardan beri oltin, simob, kumush, oltingugurt kabi elementlarni, osh tuzi, achchiqtosh kabi murakkab moddalarni yaxshi bilganlar.
.
Birinchi nazariy umumlashtirishlar qachon va qaerda boshlangan.