Кичик гуруҳ (3-4 ёш)

Ҳиссий ифодалаш. Боланинг ўз яқинларига меҳр кўрсата олиши 
(ўпади, қучоқлайди), катталарнинг ўзига нисбатан муносабатини ҳис 
этиши, ўзининг руҳий-ҳиссий ҳолатини ифодалай олишини (“Ўйин менга 
жуда ёқди”, “Мен жуда хурсандман”) қўллаб-қувватлаш. 
Болани ўз ҳиссий ҳолатини бошқаришга: “Йиғлама, ҳозир бирга 
ўйнаймиз” деганда, йиғини тўхтатиб, катталарнинг кўрсатмаларига риоя 
қилишга ўргатиш.
Болада унга таниш бўлган катталар ва тенгдошларининг турли ҳиссий 
ҳолатларини (қувонч, ҳайрат, жаҳл, хафа бўлиш кабиларни) ҳис этиш 
қобилиятини шакллантириш ва бу ҳолатларга ўз муносабатини билдириши 
(тенгдошларига ғамхўрлик қилиш, уларга ёрдам бериш)ни, йиғлаётган ёки 
хафа бўлган бошқа болани қўллаб-қувватлашини рағбатлантириш. Боладан 
у ёки бошқа бола қачон ўзини хафа, хурсанд, ёлғиз ҳис қилганлигини, 
нима учун ўзини шундай ҳис этганлигини айтишни илтимос қилиш. Болага 
ўзини бахтиёр ҳис қилиши учун шароит яратиш, уни нима бахтли ва 
мамнун қилиши тўғрисида сўзлашиш. 
Ўқув йили охирида бола: 
- оила аъзоларига нисбатан илиқ муносабатларни намоён этади, меҳр
кўрсатади (ўпади, қучоқлайди, талпинади), уларнинг илтимосларини 
бажаришга ҳаракат қилади; 
- ёрдам сўраб яқинларига мурожаат этади; 
- нутқдан фойдаланиш асосида мулоқот қилади; 

---

61 
- оғзаки кўрсатма бўйича буюмлар билан ҳаракат қилади; 
- катталар билан жуфтликдаги ўйинларга фаол киришади; 
- ўйинчоқларини болалар билан ўртоқлашади;
- ўз ҳис-туйғулари ва кечинмаларини ифодалайди; 
- кўзгудаги аксини таърифлай олади; 
- ўз она юрти, севимли ўйинчоқлари тўғрисида айтиб бера олади; 
- жаҳл, қувонч, ҳайрат, хафалик каби ҳиссиётларни тушунади. 
 
Нутқ, ўқиш ва саводга тайёргарлик 
(3-4 ёш) 
Нутқ. Болада катталарнинг нутқини тинглаш ва тушуниш, уларга 
мурожаат қилиш, сўзлашиш ва мулоқот юритиш малакасини таркиб 
топтиришда давом этиш. Катталарга мурожаат қилиш (“Қўғирчоқни 
беринг”, “Овқат ейман”); савол бериш (“Эртага боғчага бораманми?”); 
ўзининг хатти-ҳаракатларини сўз билан ифодалаш (“Мен қиламан”, 
“Кўйлагимни ўзим кияман”); ўзини ва қилаётган ишларини сўз ва иборалар 
билан (“Кўйлагим чиройли”, “Қўлим тоза”, “Чиройли уйча қурдим”) 
ифодалашга ўргатиш; турли буюмлар ва расмларни диққат билан кўриш 
малакасини ҳосил қилиш.