Katalitik modifikasiyalash

14.1-rasm. Linolen selektivlik 
koeffisiyentining haroratga bog’liqligi 
14.2-rasm. Linol selektivlik 
koeffisiyentining haroratga bog’liqligi 
14.1- va 14.2-rasmlardagi grafiklardan ko’rinadiki, haroratning oshib 
borishi linolen selektivlikka kam, linol selektivlikka esa ko’proq ta’sir etadi. Buni 
180-200 
0
C oralig’ida selektivlik koeffisiyentlarini o’zgarishini taqqoslab 
ko’rishimiz mumkin. Bunda, Ni:Cu katalizatori ishtirokida, linolen selektivlik 
koeffisiyenti 0,265 dan 0,28 gacha(5,6%) ortsa, linol selektivlik koeffisiyenti 19dan 
21 gacha(10,5%) ortgan. Grafiklardan yana Ni:Cu katalizatorida linolen 
selektivlikni va N-210 katalizatorida linol selektivlikni yuqoriligini ko’ramiz. 
Demak, harorat oshib borgan sari xar ikki selektivlik koeffisiyentlari haroratga 
propor-sional ravishda oshib boradi. Biroq, haroratning oshib borishi bilan 
4.4-расм. Линолен селективлик 
коэффициентининг ҳароратга 
боғлиқлиги
0
0,05
0,1
0,15
0,2
0,25
0,3
160
180
200
220
Ҳарорат,
0
С
С
ел
ек
ти
вл
ик
Ni:Cu
N-210
4.5-расм. Линол селективлик 
коэффициентининг ҳароратга 
боғлиқлиги 
0
5
10
15
20
25
30
160
180
200
220
Ҳарорат,
0
С
С
ел
ек
ти
вл
ик
Ni:Cu
N-210

---

181 
trigliseridlarning termik parchala-nishi ham tezlashib boradi. Buni termik 
parchalanish oqibatida hosil bo’ladigan erkin yog’ kislotalari miqdoridan 
ko’rishimiz mumkin (14.3-rasm). 
14.3-rasmdan ko’rinadiki, jarayon 
harorati 160 dan 220 
0
C gacha oshib 
borishi bilan gidrogenizatning kislota 
soni 
0,22 
dan 
0,36 
mg 
KOH 
gacha(Ni:Cu)oshib 
boradi. 
Bu, 
gidrogenizatni keyingi qayta ishlash 
jarayonlarida, masalan rafinatsiyalashda 
mahsulot unumdorligining pasayishiga 
olib keladi. Shuning uchun gidrogenlash 
jarayonini optimal haroratlarda (180-200 
0
C) olib borish maqsadga muvofiq 
hisoblanadi.