Kasb – hunar kollejlari o`quvchilarida ekologik tarbiyani shakllantirishning innovatsion uslublari

        3.2.Tajriba-sinov natijalarining miqdor  va sifat ko„rsatkichlari tahlili 

     O‗quvchilarning  ekologik  tarbiyalanganlik  darajasining  dastlabki  holati 

(nuqtasi)ni  belgilash  maqsadida  mavjud  kamchiliklar  aniqlandi,  ularni  bartaraf 

etishning  pedagogik  asoslari  yaratildi.Tadqiqot  jarayonida  quyidagilarga  e‘tibor 

qaratildi: 

    -kasb-xunar  kolleji  o‗quvchilari  tabiat  bilan  muloqotlarida  xulq-atvor  me‘yorlari 

haqidagi 

ekologik 

qarashlarning 

shakllanganlik 

darajasi 

( 

―Tabiatni 

seving,ardoqlang‖,  ―Tabiatni  tiklash‖,  ―Tabiatni  iflos  qilma‖,  ―Tabiatni  himoya 

qilish‖, ―Tabiat,atrof-muxitga nisbatan faoliyatning yaqin va kelajakdagi natijalarini 

e‘tiborga ol‖, ―Tabiat,atrof-muxitga nisbatan madaniyatli bo‗l‖, ―Aql sferasi‖); 

-kasb-xunar  kolleji  o‗quvchilarining  atrof-muxitga  munosabatlarining 

yo‗nalganligi (salbiy,ijobiy,befarq); 

-kasb-xunar  kolleji  o‗quvchilarida  mavjud  bo‗lgan  ekologik  bilimlarning 

holati,ularni o‗quvchilarga o‗rgata olish mahorati; 

-  kasb-xunar  kolleji  o‗quvchilarning  ekologiyadan  amaliy  faoliyatga 

yo‗naltirilganlik sohalari. 

     Kasb-xunar kolleji o‗quvchilari (qayd etuvchi) o‗lchov uch yo‗nalish: 

Kognitiv,qadriyat sifatida va faoliyatga yo‗naltirilgan tarzda olib borildi. 

Xar bir mezon uchun ko‗rsatkichlar tizimi ishlab chiqildi va amaliyotga tatbiq 

---

59

 

 

 

etildi.Ularning  tahlili    o‗rta  maxsus  ta‘limmi  kasb-xunar  kolleji  o‗quvchilarining 

ekologik tarbiyalanganligining o‗rganilayotgan o‗lchamlari xaqida nisbatan to‗liq va 

ishonchli tasavvurlar hosil qilishga imkon berdi. 

Tadqiqot    natijalari  o‗quvchining  ekologik  bilim  berish  jarayonining 

ijobiy,salbiy va befarq jixatlarini aniqlashga imkon berdi. Jumladan: 

-Ijobiy  jixat-  ekologik  tarbiya  olish  jarayonida  kasb-xunar  kolleji 

o‗quvchilarini  tayyorlashning  o‗ziga  xos  tomonlari  atrof-muxit,tabiatga  bo‗lgan 

munosabatni  qay  darajada  qamrab  olsa,olganligini  hamda  o‗quvchilarning  tabiatni 

muxofaza qilish ruxida tarbiyalashni xam ko‗zda tutadi; 

- Salbiy jixat-ko‗pgina o‗rta maxsus muassasalarida ekologik tarbiyaning sust 

yo‗lga qo‗yilganligi sababli  kollej o‗quvchilarning ekologik bilim va madaniyatining 

past ekanligi aniqlandi. 

Kasb-xunar  kolleji  o‗quvchilariga  ekologik  ta‘lim  berishga  tayyorlash 

faoliyatiga  oid  kuzatish,natijalarini  tahlil  qilish,  tajriba  davomida  o‗rganilayotgan 

ob‘ekt  holatiga  kirib  borish,shu  vaziyatlarning  shaxsiy  kechinmalari  tahlili  singari 

innovatsion pedagogik texnologiya,turli  o‗quv fanlariga tegishli ma‘lumotlarga jalb 

etish bilan bilimlarni rivojlantirishga ijobiy ta‘sir ko‗rsatishi haqida xulosa chiqarish 

imkonini berdi. 

Olingan  natijalarning  ishonchliligini  tekshirish  maqsadida  pedagogik 

tadqiqotlarning matematik-statistik usulidan- X

2  

 

Styudent-Fisher metodidan foydalanildi.Tajriba-sinov olib borayotgan tajriba 

va nazorat guruxlarining anketa savollarga javob natijalari aniqlandi. 

Matematik-statistika  metodini  qo‗llashda  tasodifiy  tanlangan  2  ta  guruxda 

sinaldi.  Kasb-xunar  kolleji  o‗quvchilarining  ekologik  bilimlarini  o‗zlashtirish 

darajasini quyidagi jadvalda keltirdik. 

 

 

 

 

 

---