Kamal mámbetov, Kama

Didaktikalšq mazmundaǵš lirikasš. Shayır hárbir adam- nıń óz elin, xalqın, tuwıl®an jeri menen Ana-Watanın qádirlep-qásterlewge, hadal hám tuwrı joldan júriwge, doslıqqa sadıq bolıw®a, ®ıybat, ótirikshilikten saqlanıw®a úgit-násiyatlawshı didaktikalıq qosıqların kóplep jazdı. Bul ásirese, shayırdıń «Jaqsı» qosı®ında ayqınıraq seziledi. Mısalı:

Adam ulı adam qádirin bilmese, Onnan dúzde otlap júrgen mal jaqsı, Aytqan sózdiń ma®anasın bilmese,

Ol adamnan tilsiz ósken lal jaqsı.
Giyne qılıp jurttı taslap ketkennen, Qádirin bilmes jerde xızmet etkennen, Jat ellerde músápirlik shekkennen, Urıp-sógip qorlasa da el jaqsı.

Ájiniyaz adamlar arasında®ı topaslıqtı kóbirek tárbiyadan izleydi. Onıń pikiri boyınsha, adamlar kóbirek sózi arqalı ayrıladı. Sebebi, adamgershiliktiń ózi de dáslep til (sóz) arqalı belgili boladı. Sonıń ushın hárqanday adam oylanıp sóylewi kerek. Mısalı:

Sóylegende sózdiń parqın bilmegen, Adam degen menen insan bolar ma?
(«Bolarma»)

Paziylet bilmegen adam, Tórt ayaqlı mal®a megzer.
(«Megzer»)

Bunnan tısqarı dos penen dushpan®a bir qıylı qatnas jasamaw kerek. Dostıńa óz pikirińdi tuwrı ayt. Al, dushpan menen hiyle tiykarında pikirlesiw kerek boladı. Bolmasa eń izinde pushayman jeyseń, — dep aytıl®an qatarlar shayırdıń «Bolmasa» qosı®ınıń:

Dostıńa tuwrı ayt, dushpan®a hiyle, Bolmasa kóp bolar ókpe hám giyne.

• 
  dep baslanatu®ın qatarlarında anıq aytıl®an. Ájiniyaz óz qosı®ında perzent tárbiyasın o®ada joqarı bahalaydı. Onıń pikiri boyınsha perzent adamzattıń keleshegi hám asqar tawı. Ómirde jaqsı perzent tárbiyalay al®an adam ózin o®ada baxıtlı sezedi. Sebebi, perzent quwanıshı hámme nárseden ústin turadı. Mısalı:
  

Bolsa jedelli márt ulıń, Kewliń bálent taw®a megzer.

(«Megzer»)

Al, perzent óz kewilińdegidey bolıp shıqpasa, onnan jamanı joq. Ol tek ózin ®ana emes, ata-ananı da jer menen jeksen etedi. Mısalı:

Aqmaq bolsa tuw®an balań, Ómiriń zimistan®a megzer.
(«Megzer»)

Shayırdıń «Ne bilsin» degen qosı®ında®ı pikiri boyınsha hárbir adam ómirdiń gózzallı®ın sezip jasawı kerek. Sonıń ushın da, adam hárqanday nárseniń qádirin bilmegi lazım. Bunıń ushın eń birinshi ashshı-dushshını sezip, turmıstı biliw kerek. Turmıstı bilmegen adam, jaqsılıqtıń da, molshılıqtıń da, ádalatlılıqtıń da qádirin bilmeydi. Bunnan tısqarı «Zer qádirin zerger biler» degendey hárkim óz qádirin bilgen adamlar menen úlpet bol®anı jaqsı. Sebebi, qádirińdi bilmegen adam menen joldas bolsań qor bolasań,-deydi.