K. U. Sharifxodjayeva

Nazorat uchun savollar

1. 
   Parametrik tahlil usullarini tushuntirib bering.
   
2. 
   Xavf-xatarni baholashda parametrik yondashuvlami tav- siflang.
   
3. 
   Parametrik vondashuv modellarining nazariy asoslarini tushuntirib bering.
   

4. 
   mavzu. VOIZ STAVKALARI, BAZIS! VA VALUTA RISKI
   
   1. 
      Bazis riskitii baholash
      

Bazis riski turli xil moliya bozorlarida yuzaga keiadigan risk turi hisoblanib, biz ushbu rejada asosan fyuchers va spot bilirn- lari doirasida ко‘rib chiqamiz. Kengroq qilib izoh berganda, bazis riski moliya bozorida namoyon boiadigan ikkita o'xshash. holatlarni farqlab beruvchi risk turi hisoblanadi. Bu moliyaviy instrumentlar bilan qamrab olingan va yasliirin larzda amalga oshirilishi mumkin boigan (ya'ni, kutilmaganda sodir bo‘lishi mumkin boigan) yirik risk hisoblanadi.
Masalan, jahon moliya bozorlarida uzoq muddatli spot bi- timlari va qisqa muddatli forvard sharl nomalarida ushbu turdagi riskni koiishimiz mumkin. Shuni alohida qayd etish kerakki, spot bitimlarida bu risk laqatgina valuta kur-sining o'zgarishi bi­lan namoyon boisa, forvard bilimida csa asosan kursning tushi- shi bilan ta’sir ko^brsatadi. Spot bilimida kurs koiarilishi bilan ham zarar koiish ehtimoli yuzaga kelishi mumkin chunki unda vaqt ham Lnobatga olinadi. Lekin, bu ikki hoi at bareha xavfni bartaraf eta olmaydi va bu xatar sotib oluvchining chekiga tu- shadi. Endilikda bularni oldini olish uchun ham portfd qimmat- li qog'ozlardan foydalanish samaraliroqdek tuyulgani bois ham ko‘pchilik endilikda 500 ta fyuchcrs shartnomaiarini birlashtir- gan holda, portfel bitimlarga birlashmoqdalar.
Burling afzalligi:

1. 
   Risklar a'zolar o‘rtasida laqsimlanib, kam ulushni tashkil etadi.
   
2. 
   Bazis riski sotib oluvchining chekiga emas, portfellashgan holda umumlashadi va taqsimlanadi.
   

Shu turdagi svop operatsiyalarida ham bazis riskini taqsim- lab yuborish maqsadida portfellashgan holda, tuzish jahon ama-

liyotida haligacha keng qollanilib kelinmoqda. Kompleks (jam- langan) risklar ham bir nechta sodda risklardan tarkib topgan bo‘lib, korporativ obligatsiyalar yoki aksiyalardan tashlcil topgan bo‘lishi mumkin. Bazis riskini oylik hisoblash uchun quyidagi formula kerak bo‘ladi: