Йўл конструкциясини танлаш ва якка стрелкали ўтказгичнинг ҳисоби «Йўл тузилиши ва ундан фойдаланиш»

2.3. Қаттиқ (қўзғалмас) крестовинанинг назарий (минимал) узунлигини аниқлаш

Крестовина (3-расм) олд n (усовой) ҳамда орқа m “дум” қисмларидан иборат бўлиб, улар шунингдек крестовина чиқиб турган жойлари деб ҳам номланади. Ушбу қисмларнинг минимал узунлиги крестовина уланмаларининг туртиб турган қисмлари орасида уланмаларни монтаж (йиғиш) ва демонтаж (қайта ) қилиш учун етарлича бўшлиқ қолдириш шарти билан белгиланади; бундан ташқари крестовинанинг туртиб турган (ус) ва “дум” қисмлари узунлиги крестовинага жипс жойлашган из рельслари туби острожкасига йўл қўйилмайдиган тарзда режалаштирилади.

m ва n ўлчамлари крестовинанинг бурчаги, тури ва конструкциясига боғлиқ равишда аниқланади.
Қуйма ўзакли крестовина учун узунлик қуйидаги ифода бўйича белгиланади:


, ; (2.16)

бунда
В – мазкур турдаги рельс “бошмоғи”нинг эни;

В – мазкур турдаги рельс каллагининг эни;
α – крестовина бурчаги;
5 мм – крестовина “дум”ига яқин жойлашган рельс “бошмоқ”лари орасидаги масофа, ана шу рельс “бошмоқ”лари едирилмайдиган қилиб қабул қилинади.

3-расм. Қуйма ўзакли йиғма крестовина режаси

Қуйма ўзакли йиғма крестовинанинг (ус) қисми назарий узунлиги n (3-расм) мазкур формула бўйича аниқланади:

, (2.17)

Бунда 2V – биринчи болтни маҳкамланишини таъминлайдиган (ус) рельслари “бошмоқ”лари орасидаги ўлчам;

l – қоплама (накладка) узунлиги;
х – қоплама қиррасидан биринчи болт тирқишига қадар масофа.

3-жадвал
Крестовинанинг ҳисоб-китоби жадвали

Рельс тури	Қоплама тури	Қоплама узунлиги, lн, мм	Ўлчамлар, мм
			х	2V	B	B
Р75	Икки каллакли 4 тирқишли	800	80	173	150	75
Р75	Икки каллакли 4 тирқишли	800	80	173	150	75
Р50	Икки каллакли 6 тирқишли	820	50	185	132	70