Jismoniy tarbiya

Talabalar turar joylarida jismoniy tarbiya  m ashg‘ulotlarini 
yo ‘lga qo‘yish
K o‘p  asrlardan  m a’lumki,  odamlar  o‘z  tanasini  chiroyli  va 
baquvvat  qilib  tarbiyalashga  intilganlar.  Chiroyli  tana  bu  so g iiq  
elementlaridan  biri.  “Sog‘lom  tanada  -   sog‘lom  aql”  deb  behuda 
gapirishmaydi.  0 ‘quv  muassasalari  talabalarining  ko ‘pchiligi  (30  -   50 
%  i)  talabalar  turar  joyiada  yashaydilar.  Talabalar  turar  joylarida 
jismoniy  tarbiya  ishlarini  olib  borishi  zarur  va  shartdir.  Bu  murakkab 
ishni  bir  tarafdan  rektorat,  dekanat,  talabalar  turar joyi  m a’muriyati  va 
jismoniy tarbiya  kafedrasi,  ikkinchi tarafdan sportklub,  fakultetlar,  sport 
kengashi,  talabalar  kengashi  va  talabalar  turar joyi  kengashi  birgalikda 
olib borishi kerak.
Oliy 
o‘quv 
muassasalarida 
m utaxassislam ing 
shakllanish 
jarayonini ilmiy asoslash uchun,  talabalarning o ‘qish davom ida talabalar 
turar  joyidagi  turmushini,  ish  faoliyatini  chuqur  o ‘rganish  lozim. 
Talabalar ertangi kunda  qanday  mutaxassis  bo‘lib yetishishi uchun faqat 
yaxshi  o‘qish  kifoya  qilmaydi,  balki  o‘zini  bugungi  qiyinchiliklarni 
yengadigan, 
kelajakda 
yaxshi 
tadbirkor, 
qiyinchiliklardan 
qo‘rqmaydigan mutaxassis  qilib tarbiyalashimiz kerak b o ‘ladi.
Ommaviy  jismoniy  tarbiya  va  sport  tadbirlari  oliy  o‘quv 
muassasalari  hayotida  katta  o‘rin  egallaydi.  Birinchidan,  talabalar, 
aspirantlar, 
o‘qituvchilar 
va 
institut 
xodim larining 
jism oniy 
tayyorgarligini 
rivojlantirib, 
foydali 
k o ‘nikma 
va 
malakalarini 
tarbiyalab,  ularning  jism oniy  tarbiya  bilan  shug‘ullanishiga  zarrih

---

yaratiladi.  Ikkinchidan,  talabalarning  jismoniy  tayyorgarligi  va  sport 
tu rig a  
b o ‘lgan  qiziqishini 
hisobga  olib, 
bellashuvlar  sharoitini 
tu g ‘diradi.  Har  xil  tayyorgarlikdagi  sport  musobaqasi  qatnashuv- 
ch ilarn in g   m usobaqa  qoidalarini  bajarib  ballar,  ochkolar  to‘plashi 
institutda jism oniy tarbiya va sportga bo‘lgan qiziqishni kuchaytiradi.
Om m aviy  jism oniy  tarbiya  va  sport  tadbirlari  o ‘zining 
y o ‘nalishiga  qarab,  o ‘quv  m ashg‘ulot,  tashviqot  va  targ'ibotchi  sport 
m usobaqalariga  bo‘linadi.
Sport  m usobaqalari  katta  foyda  beruvchi  tashkiliy-ommaviy, 
sogM omlashtirish, jism oniy tarbiya va sport tadbirlaridan biridir.
Badantarbiya  elementlari  belgilari  o ‘zga  tadbirlar  bilan  birga 
to ‘g ‘ri  ishlatilsa,  talabalar  o ‘z  sog‘ligini  mustahkamlaydi,  umrini 
uzaytiradi  va kayfiyatini yaxshilaydi;
Ibn  Sino  qayd  qilib  o‘tgan  badantarbiya  turlariga  o‘zaro 
to rtish ish   (arqon  tortish),  musht  bilan  turtishish  (boks),  kamondan  o‘q 
otish ,  tez  yurish  (sportcha  yurish),  nayza  otish,  irg‘ib  osilish  ( 
gim nastika,  uskunalarda  osilish  mashqlari),  bir  oyoqda  sakrash, 
qilich b o zlik   va  nayzabozlik,  otda  yurish,  ikki  qo‘lini  silkitish  (umumiy 
g im n astik a  mashqlari),  bir  vaqtda  oyoq  uchlarida  turib  qo‘llarini  oldiga 
v a  orqaga cho‘zib tez harakat qilish mashqlari kiradi.
K o‘rib  turibsizki,  buyuk  olim  Ibn  Sino  tavsiya  qilgan 
b adantarbiya  m ashqlarining  turlari  bugun  bizgacha  yetib  kelibgina 
qolm ay,  balki  shu  turlardan  xalqaro  musobaqalar  o‘tkazilib  kelinayapti. 
U sh b u   harakat  o ‘yinlari  Osiyo  va  Olimpiada  o'yinlari  dasturidan  ham 
o ‘rin  olgan.