Jismoniy tarbiya

O m m aviy jism oniy tarbiya va  sport tadbirlarining ahamiyati
S port  m ashg‘u!otlari  katta  ahamiyatga  ega.  Jismoniy  tarbiya 
bilan  sh u g ‘ullanishda  albatta  sport  musobaqalari  bo‘lishi  kerak. 
M usobaqaning  o ‘z  ixtisosi  bo ‘yicha  har  xil  darajalari  bo‘lishi  mumkin. 
H ar  holda  sport  bilan  shug'ullanuvchi  talaba  o ‘zining  bajargan 
m ashqlari  natijasini  ko‘rishga  qiziqadi.  Ommaviy yugurishlar,  suzishlar, 
velosiped  poygalari va  shu  kabilarni  o ‘tkazishda talaba-yoshlar  ishtiroki 
faollashadi.  M usobaqalar  da  ishtirok  etish  jism oniy  tarbiya  bilan 
sh u g ‘ullanishga  turtki  beradi,  ommaviy  musobaqalarning  gazeta- 
ju rn allard a yoritilishi,  radio  va televidenie  orqali  olib  berilishi  ommaviy 
jism o n iy   tarbiya  harakatini  keng  ta rg ‘ib  qilishda  katta  ahamiyatga  ega. 
Sharqda  bayram   va  sayillar  dorbozlarning  chiqishisiz  o‘tmagan,  har  xil 
m illiy  o ‘y in lar  va  m usobaqalar  bilan  polvonlarning  chiqishlari,  tosh 
k o ‘tarish o ‘yinlari  bo‘lgan.
Jism oniy 
tarbiya 
bo ‘yicha 
o ‘quv 
dasturida 
(o‘quv 
m uassasalarida,  m aktablarda)  sinov-test  mezonlari  topshirilishi  ko‘zda 
to ‘tilgan,  bu  esa  m a’lum  vaqt  davomida  ish  samaradorligini  o‘stirish 
m aqsadida o ‘tkaziladi.
S port  to'garaklarida  m a’lum   kundalik  dastur  bo‘lib,  unda 
m usobaqalar  o ‘tkazilishi  va  hisobot  olib  borilishi  va  eng  asosiysi 
bellashuvlar  natijalarini  taqqoslab  tekshirish  ko‘zda  to'tilgan  bo'ladi. 
Sportchilarni tanlashni  bir necha xilga bo‘lish mumkin:
a)  guruhli  -   bu  sinov-test  mezonlari  asosida  sportning  har  xil 
turlari  b o ‘yicha  o ‘quv  m ashqlari  guruhlarda  o ‘tkaziladi.  Topshiriqning 
asosiy  m aqsadi  -   sportchilardan  eng  iqtidorlilarini  saralash,  m a’lum 
davrdagi  faoliyat  natijalarini  tekshirish,  sport  turlariga  qabul  qilish 
uchun tekshirishdan o ‘tkazish.
b)  o ‘quv  m uassasasi  ichida  -   Spartakiada  dasturi  asosida, 
fakultetlararo  m usobaqalar  o ‘tkaziladi.  Asosiy  maqsad  -   0 0 ‘M  terma 
jam oasiga  a ’zolar saralashdir.
v)  o ‘quv m uassasalari  bo'yicha -  shahar oliy o ‘quv muassasalari 
o ‘rtasida,  mintaqa  yoki  m ustaqil  davlatlar  doirasida  o'tkaziladi.  Asosiy

---

maqsad  xalqaro  musobaqalarda  ishtirok  etish  uchun  eng  iste’dodli 
sportchilarni saralash.
g)  xalqaro  -   har  xil  bo‘lishi  mumkin  (jum ladan,  Osiyo 
birinchiligi  yoki  chempionati,  Yevropa,  Jahon,  O lim piada  o‘yinlari, 
Universiada).  Bu  musobaqalar  bir  yilda  bir  marta,  ikki-uch-to‘rt  yilda 
bir  marta  bo'lishi  mumkin.  Olimpiada  o‘yinlari  yozda  va  qishda  4  yilda 
bir m arta o ‘tkaziladi.
Asosiy  vazifa  qit’a  yoki  jahon  sportchilaridan  kuchlilarini 
rekord  o ‘rnatish  va  uni  ro‘yxatga  olish hamda  sport  turlarining  m aqsad>
 
va  vazifasini aniqlashdir.  Sport mashqlari uslublaridan biri -  musobaqali 
deb  nomlanadi.  Haqiqatdan  ham  sport  mashqlarida  m usobaqaning  roll 
ulkandir.  Birinchi  navbatda,  bunday  mashq  qilish jarayonida  to 'g'rilik . 
halollik sinaladi va tegishli tarzda baholanadi.