Jamurad yangiboyevich, amirov

Tuxumning  tovar  xususiyati.  Tuxumlar  ikki  toifagaga  bo‘linadi.  Tovuq 
tuxumi  parhezbop,  sovutgichlarda  saqlangan  va  ohaklangan  tuxumlarga 
bo‘linadi.  
Parhezbop  –  tuxum  olingandan  7  kungacha  tabiiy  holatda  saqlangan 
tuxumlar kiradi. 
 
I.toifaga  -  og‘irligi  54  g,  havo  bo‘shlig‘i  4mm,  sariq  qismi  o‘rtada 
joylashgan va qattiq zich oqsil qismdan iborat bo‘lgan tuxumlar kiritiladi. 

---

 
356 
 
II toifaga – og‘irligi 44 g dan kam bo‘lmagan tuxumlar kiritiladi. 
 
Yangi  tuxum  deb,  sovuqxonalarda  30  kungacha  -1  -2
0
  S  da  saqlangan 
tuxumlarga aytiladi va ular 1 va 2 toifaga bo‘linadi. 
 
I.toifaga  –  tuxumning  og‘irligi  48  g  dan  kam  bo‘lmagan,  qobig‘i  toza, 
qattiq  va  sinmagan,  zich  oqsilli,  havo  bo‘shlig‘i  qimirlamagan  (4-7mm) 
tuxumlar kiradi. 
II.toifaga–43  g  dan  yuqori,  qobig‘i  biroz  ifloslangan,  siljigan  havo 
bo‘shlig‘ining balandligi 13 mm katta bo‘lmagan sariq qismi biroz bo‘shashgan 
va oqsili biroz suyuqlangan tuxumlar kiradi.  
Sovutgichlarda  va  ohak  suvda  saqlangan  tuxumlar  ham  ikki  toifaga 
bo‘linadi(1 va 2 toifa) 
I.toifaga  -qobig‘i  toza,  qattiq  va  butun,  havo  bo‘shlig‘i  biroz  siljigan 
balandligi  1  mm  dan  (ortiq  emas),  sarig‘i  zich,  biroz  o‘rtadan  siljigan,  48  g 
vaznli tuxumlar kiradi. 
II.toifaga  -og‘irligi  43g,  toza,  qattiq  va  qobig‘i  butun  bo‘lgan  (biroz 
ifloslangan  bo‘lishi  mumkin)  tuxumlar  kiradi.  Uning  havo  bo‘shlig‘i  biroz 
kattalashgan 13 mm, sarig‘i aniq bilinib, qimirlaydi. Oqsili yaxshi bilinib, biroz 
suyuqlashgan bo‘lishi mumkin.  
43  g  dan  kam  bo‘lgan  sifatli  tuxumlar  kichik  tuxumlar  guruhiga  kiritiladi 
va umumiy ovqatlanish korxonalariga beriladi. 
Tuxumlar  unda  uchraydigan  kamchiliklariga  qarab;  oziq-ovqatbop,  oziq-
ovqatbop to‘la qiymatsiz va texnik chiqindi tuxumlarga bo‘linadi.  
Oziq-ovqatbop  to‘laqiymatsiz  tuxumlar  guruhiga  havo  bo‘shlig‘ini 
balandligi 1/3 qism tuxum balandligini egallagan, qobig‘i siniq, ba’zan sariq va 
oqsil qismi aralashgan, biroz qurigan va qobig‘ida oz miqdorda dog‘lari bo‘lgan 
tuxumlar kiritiladi. Bu tuxumlar zudlik bilan qandolat korxonalariga jo‘natiladi. 
Texnik  chiqindi  tuxumlarga  qon  xalqasi  paydo  bo‘lgan,  chirish  hidi  kelgan  va 
boshqa salbiy omillar aniqlangan tuxumlar kiritiladi. 
  Savdoga chiqariladigan parranda tuxumlari albatta veterinariya ko‘rigidan 
o‘tkazilishi  shart.  Infeksion  kasalliklar  bilan  zararlangan  parrandachilik 
xo‘jaliklaridan  keltirilgan  tuxumlarga  100
0
S  dan  yuqori  haroratda  13  minut 
davomida  ishlov  beriladi  yoki  bunday  tuxumlar  veterinariya  xodimlari 
tomonidan  tekshirilgandan  so‘ng  hulosalari  asosida  ishlatishga  ruxsat  etilish 
mumkin.