J jaloloy, A. Fattaxov, I. Axmedov, I. Xotamov, G. Xodjamuratoya, A. Azlarova, A. Shadmankulov, D. Jaloloya, D. Qosimov

Differensiatsiya strategiyasi
ko m p naiy a u m u m ta rm o q asosiy 
muvafifaqiyatning omillariga ega bo'lganda va bu omillarnig bir nechtasi 
yoki bir-ikkita hal qiluvchisi bo‘yicha boshqa kompaniyalar orasida 
yetakchi o ‘ringa ega bo‘lganda tanlab olinadi.
Differensiatsiya omillari quyidagilardan iborat: obyektni qurish 
texnologiyasi; ishlab chiqarish jarayonini tashkil qilish va rejalashtirish 
usuli; korxonaning quwati; mahsulot yoki tovar konstruksiyasi; qurilish 
ntuddatlari, sifati.
Ixtisoslashish strategiyasi
kompaniya muvafifaqiyatining birorta ham 
asosiy omillari bo'yicha raqobatchilar oldida ustunlikka ega b o ‘lmaganda 
yoki bir-ikki omillar bo'yicha ustun bo'lib, biroq boshqa omillar bo'yicha 
raqobatchilardan ancha orqada qolganda qabul qilinadi. Shuni ta’kidlash 
lozimki, tor ixtisoslashish strategiyasi ko'p jihatdan qisqa rnuddatga

---

mo‘ljallangan, chunki boshqa omillar bo‘yicha orqada qolish kompaniya 
omillardan biri bo‘yicha ega boMgan ustunlikni qoplab ketishi mumkin.
K QO m arketingni tashkil qilish va rejalashtirish. M arketing 
strategiyasini tanlab olish va amalga oshirish rejalashtirishni tegishli 
tashkil qilish va rejalashtirish tizimiga tayanadi. Marketing tashkiliy 
tizimining bir nechta bo‘g‘inlari ajratib ko'rsatiladi: bozor axborotlarini 
to'plash, uni qayta ishlash va strategiya bo'yicha strategik muqobillar va 
takliflar ishlab chiqish bo‘linmalari; marketingni rejalashtirish bo‘yicha 
xizmatlar; marketing strategiyasi bo'yicha qaror qabul qilish organlari. 
M arketingning faoliyat m arkazi pudratchi kom paniyaning sotish 
bo'limi hisoblanadi.
Dastlabki axborotlarni to ‘plash va qayta ishlash boMinmalari o ‘z 
ichiga quyidagilami oladi: bevosita sotish bozorlarida, tijorat markazlarida 
va kompaniyanig o ‘zida axborot to'plash organlari. Ba’zi kompaniyalar 
o ‘zlarining maxsus bozor tadqiqotlari markazlariga ega b o ‘ladilar. 
Unchalik katta b o ‘lmagan firmalar, odatda, turli mamlakatlardagi va 
tijo rat rriarkazlaridagi o ‘z vakillari orqali, sh u n in g d ek, x alq aro
m a ’lumot bazalari orqali axborot to ‘plash bilan cheklanadilar.
Axborotlarni tahlil qilish va strategik m uqobillam i ishlab chiqish 
b o ‘linmalari, asosan, marketing tadqiqotlari markazlaridir.
S o tis h b o 'li m in i n g m a rk e tin g i g u r u h i- g u r u h n in g o ‘z id a
tayyorlangan xulosalar va takliflarga ham da marketing tadqiqotlari 
markazi taqdim etgan tahliliy sharxga tayanib marketing strategiyasi 
bo'yicha taklif loyihalarini ishlab chiqadi. Keyin bu loyiha sotish boMimi 
boshlig'i tom onidan tasdiqlanadi va rejalashtirish b o ‘limiga jo'natiladi.
Marketingni rejalashtirish b o iim i (rejalashtirish guruhi) bir yilga 
va uzoqroq muddatga rejalar tuzish bilan shug‘ullanadi va bozordagi 
o ‘zgarishlarga qarab joriy rejalarga o ‘zgartirishlar kiritadi. Pudratchi 
kompaniyaning keltirib o‘tilgan tashkiliy marketing tuzilishi iloji boMgan 
yagona variant emas, albatta. Ba’zan firmalar uzoq muddatli strategiya 
ishlab chiqish uchun pullik xizmat ko'rsatadigan maslahat marketing 
tashkilotlari xizmatlaridan foydalanadilar.