J jaloloy, A. Fattaxov, I. Axmedov, I. Xotamov, G. Xodjamuratoya, A. Azlarova, A. Shadmankulov, D. Jaloloya, D. Qosimov

Alohida mamlakatlar bozorlaridagi raqobatbardoshlik
ikkita yo‘nalish 
bo'yicha aniqlanadi: birinchisi — kompaniyaning qiyosiy bozorulushi 
bo'yicha segmentatsiya, ikkinchisi esa — muvaffaqiyatning asosiy

---

omillarida kompaniyaning yetkachiligi bo'yicha segmentatsiya. Tahlildan 
ko‘zlangan maqsad alohida m am lakatlar bozorlarida ishlayotgan 
k o m p a n iy ala rn in g raqobatbardoshligi darajasi b o 'y ic h a alo h id a 
m am lakatlar bozorlarini taqsimlashdan iborat.
K Q O m arketingini rejalashtirish firm a strategiyasini am alga 
oshirishning m uhim sharti hisoblanadi. U tushayotgan axborotni 
muttasil tahlil qilishga asoslangan.
M arketingni rejalashtirishning ikkita tizimi mavjud: q a t’iy, rasmiy 
rejalashtirish tizimi va moslashuvchan, vaziyatdan kelib chiquvchi tizim. 
Q a t’iy tizim
harakatning belgilangan muddatlariga ega holda rejalami 
davriy qabul qilish tamoyiliga asoslangan. KQOni qurish va sotishda 
o ‘rta m uddatli (besh yillik) va qisqa muddatli (bir yillik) rejalar keng 
tarqalgan. Bu kompaniyalarga an ch a uzoq muddatga aniq, barqaror 
faoliyat mezonlariga ega bo‘lishga imkon beradi. Tizimning kamchiligi 
shundan iboratki, u bozordagi vaziyatni o ‘z vaqtida hisobga ololmaydi 
va undan foydalana olmaydi.
Rejalashtirishning moslashuvchan tizimi
rejadagi davrlarga bog‘lanib 
qolishni bartaraf qiladi va bozorda va kompaniyaning o ‘zida o ‘zgarishlar 
yuzaga kelganda mustaqil ravshida kompaniyaning faoliyatini o ‘zgartiradi.
M arketing tahlili amaliyoti shuni ko‘rsatadiki, har besh yilda bir 
marta KQO bozorini chuqur marketing tadqiq qilish va navbatdagi yil 
ham da kelgusi besh yil uchun strategiya bo'yicha takliflar ishlab chiqish 
zarur. Besh yillik rejalar asosida har yili yillik reja tuziladi, ularda maqsad 
yo'nalishlarini muvofiqlashtirib olish mumkin. Global strategik vazifalar 
ilgari surilganda 10 va undan ortiq yillarga uzoq muddatli rejalar ishlab 
chiqiladi. KQO marketingi strategiyasini ishlab chiqish va amalga oshirish
— uzluksiz jarayon bo‘lib, faqat qilingan xulosalarni qayta ko‘rib 
chiqishnigina emas, balki b o zo rn i tahlil qilish usullari va unga 
yondashuvning o'zini, ishlab chiqarishni va sotishni tashkil qilishni 
ehtimol tutilgan tubdan o'zgartirishni ham nazarda tutadi.