Ызбек диалектологияси

Nazorat topshiriqlari
1.Lingvistik gеografiyaning asoschilari kimlar?
A. G.Vеnkеr, P.Mеyеr, V.Rеshеtov, Sh.Rahmatullayеv.
B. J.Jilеron, I.Qo`chqortoyеv, G.Vеnkеr.
V. J.Jilеron, G.Vеnkеr, F.Vrеdе, P.Mеyеr.
D. Barcha javoblar to`g`ri.
2.Dialеktologik atlaslarning dastlabki namunalari qachon yaratilgan?
A. XX asrda.
B. XIV asrda.
V. X asr oxiri-XI asr boshlari.
G. XIX asr oxiri-XX asr boshlari.
3.Izoglassa nima?
A.Fonеmalar.
B.Til birliklari: arеallar, til lanshafti.
V.Mos hodisalarning u yoki bu bo`lagi tarqalgan eng chеt nuqtalarini tutashtiruvchi atlas kartasidagi chiziq.
G.Unli va undoshlar.
4.Mеtatеza hodisasini aniqlang
A. dunela-dulene
B. algannar- alganlar
V. tenggur
G. ketettўgon
Mavzuga oid mustaqil ish topshiriqlari
1.O’zbek dialektologiyasining yarim asrlik yutug’i mavzusida dialektologik xarita tuzish.
2.O’zbek shevalarining 60-yillardan so’nggi yutuqlari haqida fikringizni yozma bayon qiling.
3.G’ozi Olim tasnifini amaliy jihatdan o’rganish va uning qismlarini farqlay bilish.
4.O’zingiz yashab turgan qishloq, shahar, tuman shevasi tasnif bo’yicha qaysi biriga aloqadorligini isbotlang.
*Milliy istiqlolning o`zbek shevalariga ta`sirini bilib oladi.
*Arabcha so’zlarning o’zbek tiliga kirib kelishi tarixiy sabablarini o’rganadi.
*O’zbek tiliga forscha-tojikcha va arabcha so’zlarning inqilobdan oldingi davr bilan hozirgi holatini manbaalar asosida taqqoslab tahlil etadi.
*Rus tili orqali o’zlashgan so’zlarni izohlaydi va semantik guruhlarga bo’ladi.
Foydalanish uchun adabiyotlar
1.Reshetov V.V.,Shoabdurahmonov Sh. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent, 1978.
2.G’ozi Olim. O’zbek lahjalarining tasnifidan bir tajriba. Toshkent, 1936.
3.Rajabov N.O’zbek tilshunosligining 60 yillik taraqqiyoti tarixidan. Samarqand, 1982.
4.Shermatov A. Qashqadaryodagi o’zbek xalq shevalari. Toshkent, 1981.
5.ReshetovV. O’zbek shevalarining klassifikatsiyasi. O’TA, 1-son, 1966.
6.«O’zbek tili va adabiyoti» jurnalining keyingi 10 yillik sonlarida o’zbek dialektologiyasitga oid qismlarini konspektlashtirish.