Iymon qo'shigi

3.2. Sanitar nazorati
Davlat sanitar nazorati 0 ‘zbekiston Respublikasi Sog'liqni 
saqlash vazirligining Sanitariya-epidemiologiya markazi tomo- 
nidan amalga oshiriladi. Sanitar nazoratining asosiy vazifasi 
tashqi muhitning chiqindilari bilan ifloslanmasligini kuzatib 
boradi, shuningdek, axborot-kutubxona muassasalarining sani- 
tariya-gigiyena holatini va kasb kasalliklarining kelib chiqmasligi 
uchun chora-tadbirlar belgilaydi.
Axborot-kutubxona muassasalarini sanitar nazorati tuman, 
shahar, viloyat, respublika hududiy sanitar epidemiologiya mar- 
kazlari orqali nazorat qilinadi. Axborot-kutubxona muassa- 
salarining mehnat sanitariya normalarida ishlashi, xonalarning 
tozaligi, havo normalari, axborot manbalarining normal sha- 
roitda saqlanishi va muhofazasi kabi bir qator sanitar-gigiyenik 
vazifalarning bajarilishini nazorat qiladi.
Axborot-kutubxona muassasasi xodimi va rahbarlariga nis- 
batan sanitar-gigiyenik holatlar buzilgan bo‘lsa, chora-tadbirlar 
ko'riladi.
3.3. Energetika nazorati
Davlat energetika nazorati Energetika va elektrlashtirish 
agentligi tomonidan amalga oshiriladi. Ularning asosiy vazifasi
57
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

elektr va issiqlik qurilmalaridan to‘g‘ri foydalanishni kuzatish 
va ularning xavfsiz ishlatilishini ta’minlash borasidagi chora- 
tadbirlarning amalga oshirilishini kuzatib borishdan iborat.
Axborot-kutubxona muassasalarida hududiy elektr tarmog‘i 
va issiqlik energetikasi sohasi xodimlari tomonidan nazorat 
qilinadi. Kerakli chora-tadbirlar rahbariyat bilan birgalikda 
amalga oshiriladi.
3.4. Yong‘inga qarshi kurashish nazorati
Bu nazorat IIB bo'limining hududiy-yong‘inga qarshi 
kurashish inspeksiyasi orqali amalga oshiriladi. Axborot- kutub- 
xonalarda yong‘in xavfsizligini ta'minlash muhim ahamiyatga 
ega. Moddiy boyliklar bo‘lgan kitoblar, qo‘lyozmalar, axborot 
resurslari, axborot binolarini saqlash axborot muassasasi rah- 
bariga yuklatiladi. Shuning uchun har bir muassasa rahbari, 
xodimlari yong‘in xavfsizligi qonun-qoidalariga to ‘liq rioya 
etishlari shart. Yong'in xavfsizligi elektr energiyasini tarqatuvchi 
shit (quti)lar boMishi, o‘t o‘chirish vositalari bilan ta’minlangan 
boMishi kerak.
Nazorat vazifalarini amalga oshirish, yo‘l qo‘yilgan kam- 
chiliklarni tuzatish hamda aybdorlarga jazo choralarini belgilash 
maqsadida yuqorida ko‘rsatilgan nazorat tashkilotlari quyidagi 
huquqlarga egadirlar:
• kunning xohlagan vaqtida tashkilotga hech qanday qarshi- 
liksiz kirish, xohlagan qismini ko'zdan kechirish;
• ma’muriyat xodimlaridan mehnatni muhofaza qilishga, 
ishchi va xizmatchilarning mehnat sharoitini yaxshilashga 
taalluqli boMgan hujjat, maMumotnoma va boshqa materiallarni 
talab qilib olish, kamchiliklarga yo‘l qo‘yilgan taqdirda, ularga 
ma’muriyat xodimlarining e’tibor berishlarini talab qilish;
• mehnatni muhofaza qilish qoida va normalarini bajarishda 
yo‘l qo‘yilgan kamchiliklarni tugatish uchun ma’muriyat va 
ba’zi bir rahbar shaxslarga ko‘rsatmalar berish hamda ularni 
bartaraf qilish muddatlarini belgilash.
Mehnat qonunlarini, xavfsizlik texnikasi, sanitariyasi mezon 
va qoidalarini buzgan va jamoa bitimida ko‘rsatilgan ish sharoitini 
sogMomlashtirish chora-tadbirlarini o‘z vaqtida bajarmagan 
ma’muriyat xodimlarini javobgarlikka tortish.