Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific reports

8. Axloqiy-kasbiy buzilishning oldini olishda qo‘llaniladigan maxsus tadbirlar. Yoshlarning 
axloqiy-kasbiy buzilishlarining oldini olishga qaratilgan mazkur harakatlardan boshqa aniq chora-
tadbirlar ham mavjud. Ular quyidagilardan iborat: 
1. Professional faoliyatni tashkil etish sohasida: 
-har bir xodimni tanlab olishda va ishga tayinlashda ularning qiziqishlarini inobatga olish; 
-xodimlarga aniq vazifalar, topshiriqlar berish, ularning bajarilishi uchun barcha chora-
tadbirlarni ko‘rish; 
-odamlar bilan muntazam ravishda yakka tartibda tarbiyaviy ishlar olib borish; 
-xodimlarga fuqarolar bilan muomala qilish madaniyatini, ruhiy aloqa o‘rnatish mahoratini 
o‘rgatish; 
-xizmat vazifasini bajarishda ishga ijodiy yondashuvchi, chigal masalalarning yechimini 
tezlikda topuvchi, muammolarni hal qilishda ilm-fan yutuqlarini o‘rganib, ulardan unumli foyda-
lanuvchi xodimlarni taqdirlash, izzat-hurmatini joyiga qo‘yish; 
45 

---

ILMIY AXBOROTNOMA 
FALSAFA 
2016-yil, 2-son 
-qo‘l ostidagilarni o‘z ishini o‘zi tahlil qilishga, o‘zini o‘zi nazorat qilishga o‘rgatish; 
-xodimlar bo‘sh vaqtlaridan samarali foydalanishlari, oilasi tinch, hayoti sermazmun bo‘lishi 
uchun ular haqida tinmay g‘amxo‘rlik qilish; 
-o‘zgalarga ruhiy ta’sir o‘tkazish usullarini amalda qo‘llashni o‘rgatish orqali yosh xodimni 
janjalli va qo‘rqinchli holatlarda ishlashga ruhiy jihatdan tayyorlash ishlarini amalga oshirish; 
- jismonan chiniqtirish va chidamliligini oshirish. 
2. Tarbiyaviy ishlarni amalga oshirish sohasida: 
-xodimlarda ilmiy dunyoqarash, axloqiy-huquqiy e’tiqod, g‘oyaviy-siyosiy madaniyat va 
irodaviy xislatlarni, qisqacha aytganda, milliy istiqlol mafkurasini shakllantirish; 
-ularni tanqid va o‘z-o‘zini tanqid ruhida tarbiyalash; 
-iroda va xarakter kuchini chiniqtirish; 
-jinoyatchilar dunyosining ta’siriga qarshi tura olish qobiliyatini hosil qilish; 
-xizmatda va turmushda shaxsiy namuna orqali ta’sir ko‘rsatish; 
-tarbiyalash jarayonida o‘rgatish va majburlash, rag‘batlantirish va jazolash usul va 
vositalaridan unumli foydalanish; 
-jamoada sog‘lom ruhiy muhitni vujudga keltirish; 
-qo‘l ostidagilarning yashash sharoitlari, dam olishini yaxshilash borasida g‘amxo‘rlik qilish; 
-tarbiyaning barcha turlarini, usul va vositalarini, prinsiplarini birga qo‘shib olib borish, 
ayniqsa, huquqiy va axloqiy tarbiyaning uzviy birligiga asosiy e’tiborni qaratish; 
-xalqimizning asrlar osha yashab kelgan an’analari, urf-odatlari va tili bilan bog‘liq 
qadriyatlardan tarbiya jarayonida milliy g‘ururni o‘stirish va milliy ongni shakllantirishda unumli 
foydalanish. 
Yuqorida belgilangan chora-tadbirlar bilan bir qatorda yoshlarning axloqiy-kasbiy 
buzilishlarining oldini olishda oilada axloqiy muhitning o‘rni beqiyos ekanligi haqida to‘xtalar ekan 
I.A.Karimov:« ... bir qarashda arzimas narsadek tuyuladigan, lekin hayotda katta ahamiyatga ega 
bo‘lgan muhim bir masalaga alohida to‘xtalish joiz. Ya’ni, oilalarimizda sog‘lom ma’naviy muhitni 
tashkil qilish, xususan, er-xotin, ota-ona va farzandlar, qaynona va kelin o‘rtasidagi munosabatlar, 
qo‘shnichilik munosabatlarining o‘zaro hurmat, mehr-oqibat ruhida bo‘lishiga erishish – bu 
yurtimizdagi tinchlik-osoyishtalik va ahillikni yanada mustahkamlashning eng muhim sharti ekanini 
doimo esda tutishimizni istardim»,– degan edi.
Bugungi kunda yoshlarni har xil buzg‘unchi g‘oyalar, xatti-harakatlar ta’siri natijasida yuzaga 
kelayotgan axloqiy-kasbiy buzilishlarining oldini olish nafaqat davlat muassasalarining ishi, balki ota-
ona, mahalla-kuy, ustoz-murabbiy, barcha hayotning sir-sinoatlarini anglab etgan holda mamlakatimiz 
mustaqilligini oliy saodat deb biladigan barcha fuqarolarning muqaddas burchidir. Chunki,mustaqil 
ona-Vatanimizga sadoqat bilan xizmat qiladigan aqli raso, bilimli, zukko, o‘z kasbini puxta egallagan 
yoshlarning shijoatli kuch g‘ayratisiz xalqimiz o‘z oldiga qo‘ygan buyuk maqsadlarga erisha olmaydi.