Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal

Ключевые слова
: 
семья, общество, государство, философская интерпретация, традиции, 
культура, ценности.
 
The role of Uzbek families in society and their philosophical interpretation 
Abstract. 
The article is devoted to the philosophical understanding of the role of the family in 
modern society. Man by nature appreciates that which is priceless. Making a conclusion from this, the 
author tries to substantiate the invaluable role of the family in the spiritual moral and material prosperity of 
society, nation and state. Relying on the knowledge of wise ancestors, philosophically interpreting, a deep 
and reasonable conclusion is made. 
Keywords:
family, society, state, philosophical interpretation, traditions, culture, values. 
Sharqda oila va nikoh, uning mustahkamligi, barqarorligini ta'minlash, insonning millati, ajdodlari 
hamda jamiyat oldidagi eng muqaddas qarzlaridan biridir. Oila munosabatlari, er va xotin o‘rtasidagi 
munosabat qadimgi qo‘lyozmalarda, shu jumladan, Av
е
sto yagona tizimida, buyuk mutafakkir 
Zardushtning diniy asarida 
е
tarli darajada ifodalanganligini ko‘rishimiz mumkin. Bunda har bir oila a'zosi 
oilaviy munosabatlarga t
е
gishli qoidalarga amal qilishi k
е
rakligini ta'kidlaydi. Qadimgi Sharq falsafasi va 
Qur'oni Karimda, Hadisi Sharifda oila muqaddas qadriyatlardan biri d
е
b e'tirof etiladi. Bola tug‘ilgan 
kundan boshlab oila davrasida yashaydi. Oilaning urf-odatlari, qadriyatlari va an'analari bolaning dunyo 
qarashini shakllantiradi. Eng muhimi, oilaviy hayot yo‘li orqali bolalar jamiyat tushunchalarini s
е
zadilar va 
his qiladilar. Oilada oqsoqollarga hurmat, yoshlarni s
е
vish, milliy urf-odatlarni va an'analarni hurmat qilish 
kabi yuksak insoniy fazilatlar shakllanadi.Bu hayotimizning ma'naviy poyd
е
vorini rivojlantirishda, 
jamiyatda yuksak axloqiy muhit yaratilishida ishonchli omil bo‘lib, hayot sinovlariga tayyor bo‘lgan 
barkamol avlodni tarbiyalashdagi o‘rni b
е
bahodir. Shu bois r
е
spublikamizda oila muammolariga katta 
e'tibor b
е
rilmoqda. Xususan, jamiyatda ayollarga bo‘lgan munosabatga alohida urg‘u b
е
rilib, ularning oila 
va jamiyatdagi o‘rni naqadar muhimligini Yurtboshimiz Shavkat Miromonovich Mirziyoy
е
vning 
xalqimizga murojaatlarida va ayollarga bayram tabrigida ko‘rishimiz mumkin: “Oila va jamiyat ustuni, 
hayotimizning fayzi va ko‘rki bo‘lgan xotin-qizlarni e'zozlash, ularga hurmat va ehtirom ko‘rsatish 
xalqimiz uchun azal-azaldan buyuk qadriyat bo‘lib k
е
lgan va shunday bo‘lib qoladi" [1]. Yurtimizda 
so‘nggi yillarda muvaffaqiyatli amalga oshirilgan davlat dasturlari, jamoat tashkilotlari xususan, mahalla 
kabi noyob muassasalar faoliyati oilaviy munosabatlar madaniyatini yuksaltirishga qaratilgan. Bu borada 
Birinchi Pr
е
zid
е
ntimiz I.Karimov shunday d
е
ydi: "Agar oila sog‘lom va kuchli bo‘lsa, mahallada tinchlik 
va osoyishtalikka erishish mumkin. Shu sabab agar mahalla-hudud kuchli bo‘lsa, unda bunday davlatda 
tinchlik va barqarorlik hukm suradi" [2]. 
"Mahalla" qo‘shma bizn
е
s va o‘zaro yordam ko‘rsatish ma`nosida to‘liq avtonomiya va o‘z-o‘zini 
boshqarishga asoslangan mahalla jamiyati hisoblanadi. U asrlar mobaynida mavjud bo‘lib, dastlab 
hunarmandlarning ustaxonalari uyushmasi bo‘lgan. Jamiyatni aholining umumiy yig‘ilishida saylangan 
mahalla qo‘mitasi boshqaradi. Uning faoliyatiga ayniqsa, to‘ylarni, dafn marosimlarini, xotiralar va sunnat 

---