Islom karimov nomidagi toshkent texnika universiteti

Uch fazali zanjirlarni „uchburchak“ usulida ulash
ChulIg'amlar uchburchak usulida ketma-ket ulanadi, ya’ni har bir chulg'amning oxirgi uchi keyingi chulg‘amning boshiga ulanadi. 4.7- rasmda uchburchak usulida ulangan uch fazali zanjir ko‘rsatilgan. I_A, I_B, I_C liniya toklari bo‘lib, bu tok generatorni iste’molchi bilan tutashtiruvchi simlardan oqadi. I_AB, I_BC, I_CA — iste'molchidan oqadigan toklar; bu toklar faza toklari deyiladi. Z_AB, Z_BC, Z_CA — iste’molchining to‘la qarshiliklari, generator chulg'amining EYUK ta’sirida bo‘ladi. Demak, iste'molchining har bir to‘la kompleks qarshiligining kuchlanishlarini quyidagicha yozish mumkin:



Bu kuchlanishlar faza kuchlanishlari bo‘lib, uch fazalizanjirlami uchburchak usulida ulaganda U_f-U_v Faza toklari quyidagi munosabatlardan topiladi:
‘
Liniya va faza toklari o‘rtasidagi munosabatlami aniqlash maqsadida tugunlar uchun Kirxgofning birinchi qonuniga muvofiq tenglamalar yozamiz:

Bu tenglamalarga muvofiq toklaming vektor diagrammasini quramiz. Faraz qilaylik, Z_AB =Z_BC = Z_CA = R. Bunda faza toklari faza kuchlanishlari bilan bir xil yo‘nalishda bo‘ladi. Yuqorida liniya va faza toklari orasidagi munosabatlarni ifodalovchi kompleks sonlar uchun yozilgan formulalaiga asoslanib, toklar vektor diagrammasini qurish tartibi bilan tanishamiz (4.8- rasm). Vektor I_AB ning oxiriga vektor I_CA ni shu vektoming o‘ziga parallel holda, lekin unga teskari yo‘nalishda ko‘chirsak, vektor (-I_CA) ni hosil qilamiz. Tenglamalar sistemasining birinchi tenglamasiga asosan bu ikki vektor, vektorlar I_AB va I _CA yig‘indisi, liniya toki vektori I_A ni hosil qiladi. Xuddi shunga o'xshash, tenglamalar sistemasining ikkinchi va uchinchi tenglamalariga asosan liniya toklari I_B va I_C vektorlarini topamiz. Teng yonli uchburchaklarning uchidan asosiga perpendikular tushirib OKM to‘g‘ri burchakli uchburchak hosil qilamiz va bu uchburchakdan foydalanib, quyidagi munosabatlami yozamiz: