Islom karimov nomidagi toshkent texnika universiteti

Zanjir elektr va magnit maydonlaridagi energiya:

Oxirgi ifodadan ko'rinadiki, zanjirdagi elektr va magnit maydonlari energiyalarining yig'indisi vaqt bo'yicha o’zgarmaydi. Energiya induktiv g'altak bilan kondensatorda navbatma navbat to'planib turadi. Aktiv qarshilikda sarf bo'layotgan energiyani manbadan kelayotgan energiya qoplab turadi.
R, L va С elementlar ketma-ket ulangan zanjir (kontur) chastota tavsiflarini o'rganib chiqamiz. Manba kuchlanishi amplitudasi bo'lib, chastotasining oraliqda o'zgarishi zanjiming quyidagi parametrlarini o'zgarishiga olib keladi:

Zanjirda R, L, C qarshiliklar ketma-ket ulangandagi rezonans (kuchlanishlar rezonansi). Bunda zanjirda xususiy tebranish sodir boiadi va u zanjirning tebranish konturi deyiladi (3.10- rasmga qarang). Bu zanjirda rezonans sodir boiish shartidan xususiy tebranishlar chastotasini topamiz. Om qonuniga asosan:

3-Mavzu:Toklar rezonansi
R, L, C qarshiliklar parallel ulanganda zanjirdagi rezonans. R, L, C elementlar zanjirda parallel ulangandagi rezonans hosil bo‘lishini aniqlaymiz. Bunday zanjirdagi rezonans toklar rezonansi deyiladi. Chunki, rezonans paytida sig‘im va induktivlikdagi toklar bir-biriga teng bo‘ladi. Bu zanjir uchun Kirxgofning birinchi qonuniga binoan tenglama yozamiz:

Reaktiv elementlar o'zaro parallel ulangan zanjirda (2.23-rasm , a) ma'lum shartlar bajarilganda toklar rezonansi yuz berishi mumkin.

Rezonans rejimida manba toki va kuchlanish orasidagi faza siljish burchagi nolga teng bo'ladi, reaktiv o'tkazuvchanlik esa b = b_L-b_c = 0 yoki b_L=b_C bo'ladi.
Rezonans rejimi uchun qurilgan vektor diagrammadan ko’rinib turibdiki (2.23 —rasm, b), reaktiv elementlardagi toklar modul qiymatlari jihatdan o'zaro teng, yo’nalishlari esa qarama-qarshi.
Bunda I_L