Ishtixon tumani misolida 2 mundarija

2.2. Mehnat resurslari va ulardan foydalanish samaradorligi 

 

Boshqa  soha  va  tarmoqlar  kabi  mehnat  resurslari  qishloq  xo’jaligining 

muhim 

resurslaridan 

hisoblanadi. 

O’zbekiston 

Respublikasi 

«Mehnat 

Kodeksi»ning  1-bob  8-moddasida  mehnatning  ulug’vorligi  to’g’risida  shunday 

deyilgan: «Har bir shaxsning mehnat huquqlarini himoya qilish kafolatlanadi, bu 

himoya mehnat to’g’risidagi qonun hujjatlariga rioya qilinishini tekshiruvchi va 

nazorat  qiluvchi  organlar,  shuningdek  mehnat  nizolarini  ko’ruvchi  organlar 

tomonidan amalga oshiriladi». Mehnat – bu insoning maqsadli faoliyati bo’lib, bu 

jarayonda  u  tabiat  predmetlarini  o’zining  ehtiyojlarini  qondirish  uchun 

moslashtiradi  va  o’zgartiradi.  O’z  kuchini  qo’shgani  holda  inson,  mehnat 

qurollaridan  foydalanib,  tabiat  bergan  materiallarni,  kishilarning  moddiy  va 

---

11 

ma’naviy ehtiyojlarini qondiradigan moddiy ne’matlarga, boyliklarga aylantiradi. 

Mehnat  jarayoni,  insonning  ish  joyida,  uning  mehnat  faoliyatining  ma’lum 

natijalariga erishishga yo’naltirilgan harakatlarining to’plamini bildiradi. Qishloq 

xo’jaligi  ishlab  chiqarish  samaradorligi  mehnat  resurslarining  miqdoriga, 

tarkibiga,  malakasiga  va  ulardan  foydalanish  samaradorligiga  bog’liq.  Qishloq 

xo’jaligida mehnat resurslariga mehnatga yaroqli erkaklar -16 dan 60 yoshgacha, 

ayollar -16 dan 54 yoshgacha, shuningdek qishloq joyda yashovchi o’smirlar va 

nafaqaxo’rlar kiradi. 

Qishloq xo’jaligi korxonalarida mehnat resurslari tarkibiga 

1. Doimiy; 

2. Mavsumiy; 

3. Vaqtinchalik ishchilar, shuningdek, shtatda turuvchi; 

4. O’smirlar; 

5. Nafaqaxo’rlar kiradilar. 

Shu jumladan: 

1. Doimiy ishchilarga - muddatsiz ishga qabul qilinganlar; 

2. Mavsumiy ishchilar - 6 oygacha muddatga qabul qilinganlar; 

3. Vaqtinchalik ishchilarga - 2 oygacha muddatga qabul qilin-ganlar kiritiladi. 

Ishtixon tumanida mehnat resurslari manbalari doimiy o’sib borgan.