XULOSA
Bitiruv malakaviy ishida “Ro’zimatjon ota” MCHJ misolida xodimlarning ish vaqtidan samarali foydalanishning ilmiy nazariy asoslarini o’rganish, korxonada sh vaqtidan samarali foydalanish borasidagi muammolarni va unga ta’sir etuvchi omillarni o’rganish, bu boradagi mavjud kamchiliklarni aniqlab, ularni bartaraf etish va kelajakda uni yanada yaxshilash borasida tegishli amaliy taklif-tavsiyalar ishlab chiqildi.
BMIni bajarishdan quyidagi natijalarga erishindi:
Korxonalarda mehnatni tashkil qilishning ilmiy-uslubiy asoslarini o’rganildi; Ish vaqti to’g’risidagi tushunchalarni nazariy o’rganildi;
Ish vaqti va unga ta’siri qiluvchi omillarni baholash uslublarini o’rganildi; “Ro’zimatjon ota” MCHJda ish vaqtidan samarali foydalanish xolatini tahlil
qilindi;
taxlil natijalari asosida korxonani iqtisodiy faoliyati borasidagi mavjud muammolarni o’rganildi.
“Ro’zimatjon ota” MCHJda Hisob-kitob ishlari korxonada ish kunini kamayishi sababli 1584 kishi soat, ish kuni davomiyligining qisqarishi sababli 8312,7 kishi soat ish vaqtidan yo’qotilganini ko’rsatgan.
Ish vaqti bo’yicha jami 2ta salbiy omil bo’yicha yo’qotishlar 9896,7 (1584 + 8312,7) kishi-soatni tashkil etgan.
Korxona jamoasi ish vaqti bo’yicha yo’qotishlarni qoplash maqsadida operativ xolda yil mobaynida qo’shimcha 2 ishchi ishga qabul qilinib, ular hisobiga qo’shimcha 3712 kishi-soat ishlangan.
Ish vaqtidan samarali foydalanishga asosiy ta’sir ko’rsatgan omil bu ish vaqtidan ya’ni ish kuni davomiyli hisobiga to’gri kelmoqda.
59
Qo’shimcha ish kuchidan foydalanish evaziga ish vaqti bo’yicha yo’qotishlarni bir qismini qoplangan xolda mahsulot ishlab chiqarish rejasini bajarishga erishilgan.
Ish vaqti bo’yicha yo’qotishlar o’z navbatida mehnat unumdorligi darajasiga ham salbiy ta’sir ko’rsatgan.
Agar qo’shimcha 2 ishchini jalb qilinmaganda yil mobaynida haqiqiy yo’qotilgan vaqt 6164,7 kishi soat emas, 9876 (6164,7+3712) kishi- soatni tashkil qilar edi.
Agar ish vaqtidan yo’qotilmaganda mahsulot ishlab chiqarish rejasini 2 ta ishchini qo’shimcha jalb qilmay xam bajarish mumkin edi. U xolda ish haqi fondi tejalib mehnat unumdorligi yana xam oshar edi.
BMI ni “Ro’zimatjon ota” MCHJda ish vaqtidan yo’qotishlar sababilarini keltirib o’tidi,
Bular:
Xodimning belgilangan ish vaqtiga etib kelishini aniq hisobga olmasligi;
Ish vaqtida telefondan foydalanish natijasida yoqotishlar;
Tikuv sexida mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish darajasi
pastligi;
Bundan tashqari, xodimlarni ish vaqtidan foydalanishni yaxshilash maqsadida, “xodimning mehnat faolligi” koeffisienti yordamida xodimlarni ish vaqtidan foydalanishni baholab boorish tavsiya qilindi.
Xodimning mehnat faolligi koeffisienti (MFk)– bu xar bir ishchining alohida mexnatga munosabatini baholab, bu natijalarni korxonada miqyosida umumlashtiradi.
Xodimning mehnat faolligi koeffisientini hisoblash uchun taklif qilinayotgan baholash mezonlari ishlab chiqildi.
60
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. T.: O’zbekiston, 2012. - 46 b.
O’zbekiston Respublikasining “Mehnat kodeksi”. T.: Norma, 2012.
O’zbekiston Respublikasining “Buxgateriya xisobi to’g’risida”gi Qonuni,
1996 yil 30 avgust.
«Maxsulot (ish, xizmat)lar ishlab chiqarish xarajatlarining tarkibi va moliyaviy natijalarni shakllanish tartibi to’g’risida»gi Nizom. O’zbekiston
O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining “Moliyaviy xisobot shakllari va ularga berilgan sharx“ 1997 yil 15 yanvar.
Karimov I.A. O’zbekistonning o’z istiqlol va taraqqiyot yo’li. – T.: O’zbekiston,
1992. – 78 b.
Karimov I.A. O’zbekiston: bozor munosabatlariga o’tishning o’ziga xos yo’li. –
T.: “O’zbekiston”, 1993. – 128 b.
Karimov I.A. O’zbekiston iqtisodiy siyosatining ustuvor yo’nalishlari. – T.:
Karimov I.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik
shartlari va taraqqiyot kafolatlari. – T.: O’zbekiston, 1997. – 326 b.
10. Karimov I.A. Iqtisodiyotni erkinlashtirish, resurslaridan tejamkorlik bilan foydalanish bosh yo’limiz. – T.: O’zbekiston, 2002. – 156 b.
Karimov I.A. Bizning bosh maqsadimiz – jamiyatni demokratlashtirish va yangilash, mamlakatni modernizatsiyalash va isloh etishdir. – T.: O’zbekiston, 2005. – 96 b.
Karimov I.A. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni
bartaraf etishning yo’llari va choralari. – T.: O’zbekiston, 2009. – 56 b.
61
Karimov I.A. Asosiy vazifamiz – vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz farovonligini yanada yuksaltirishdir. – T.: O’zbekiston, 2010. – 80 b.
Karimov I.A. Bu muqaddas Vatanda azizdir inson. O’zbekiston Respublikasi mustaqilligining 19 yilligiga bag’ishlangan tantanali marosimidagi tabrik so’zi. // Xalq so’zi, 2010 yil 1 sentyabr.
15. Abdukarimov I.T. «Moliyaviy xisobotni o’qish va taxlil qilish yo’llari». T.; «Iqtisodiyot va xuquq dunYOsi». 1999 yil.
16. Abdullaev YO.A., Ibragimov A.T., Raximov M.YU. «Iqtisodiy taxlil: 100 savol va javob». T.; «Mexnat» 2001.
17. Axmadjonov X.I., Raximov M.YU. «Moliyaviy taxlil». T.; 2004.
18. Баканов М.И, Шеремет А.Д. “Теория экономического анализа” М.
“Финансы и статистика”. 1998.
19. Бернстаин А.А. “Анализ финансовой отчетности”. М. “Финансы и статистика”. 1999
20. Vahobov A. V., Ibragimov A. T. “Moliyaviy taxlil”. T.; “SHarq” 2002.
21. Vahobov A.V. va boshqalar. «Iqtisodiy taxlil nazariyasi». T.; 2003.
22. Vahobov A.V., Ibragimov A.T., YAqubov U.O’. «Boshqa tarmoqlarda iqtisodiy taxlil xususiyatlari». T.; 2004.
23. Ibragimov A.T., Raximov M.YU. «Boshqaruv taxlili». T.; 2004.
24. Pardaev M.O’., Abdukarimov I.T. «Iqtisodiy taxlil». T.; «Mexnat» 2004.
http://lex.uz – O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy
bazasi.
http://www.cbu.uz – O’zbekiston Respublikasi Markaziy Bankning rasmiy sayti
http://www.fnpz.uz – Farg’ona neftni qayta ishlash zavodining rasmiy sayti.
http://www.gov.uz – O’zbekiston Respublikasining Xukumat portali.
http://www.prezident.uz – O’zbekiston Resbublikasi Prezidentining matbuot
xizmati.
62
63
Do'stlaringiz bilan baham: |