Ишлаб чиљариш омиллари бозори

Iqtisodiy renta (absolyut renta) - bu cheklangan resurs uchun to’lanadigan to’lov.
Yer rentasi - cheklangan yer resurslaridan (boshqa tabiiy resurslardan) foydalanganlik uchun to’lov.
Iqtisodiy renta yer rentasiga ko’ra kengroq ma’noga ega, buni yuqorida ko’rgan edik.
Absolyut renta - bu barcha yer egalari tomonidan yerning sifatiga bog’liq bo’lmagan holda oladigan rentadir (absolyut renta K.Marks tomonidan kiritilgan).
Yer rentasini tahlil qilish uchun quyidagi shartlar bajarilgan deb faraz qilinadi:

• 
  ishlab chiqarilgan barcha mahsulot bozor uchun ishlab chiqariladi;
  
• 
  barcha yerlar mukammallashgan bozor sharoitida ijaraga beriladi;
  
• 
  barcha yerlardan asosiy oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish uchun foydalaniladi;
  
• 
  barcha yerlarning unumdorligi bir xil.
  

Yer taklifi absolyut elastik bo’lmagani uchun, yer taklif chizig’i vyertikal ko’rinishda bo’ladi (13.28-rasm).
Yerga bo’lgan talab chizig’i (yer unumdorligining pasayish qonuniga ko’ra) manfiy yotiqlikka ega.


13.28-rasm. Yer bozorida muvozanat holat.

Yer taklifi chizig’i ni talab chizig’i bilan kesishgan nuqtasi yer bozoridagi muvozanat holatini bildiradi. muvozanat renta bo’lib, u har oyda ijarachi tomonidan yer egasiga to’lanadi. to’rtburchak yuzi barcha yerdan foydalanish uchun to’lanadigan umumiy renta. Agar asosiy mahsulot bug’doy bo’ladigan bo’lsa, bug’doyga bo’lgan talabning ortishi, yerga bo’lgan talabning ortishiga olib keladi , natijada bir gektar yerga to’lanadigan renta dan ga ko’tariladi. Ushbu holat umumiy (absolyut) renta to’rtburchak yuziga teng bo’ladi. Agar bug’doyga bo’lgan talab kamaysa, har oyda to’lanadigan renta ham kamayadi va umumiy renta qiymati to’rtburchak yuzigacha kamayadi.

Ko’rinib turibdiki, taklif absolyut elastik bo’lmaganda yer rentasi asosan unga bo’lgan talabga bog’liq.