«ишлаб чиқариш инфратузилмаси» фанидан маърузалар матни

Назорат учун саволлар:

1. 
   Транспорт инфратузилмасини қандай тушунасиз ва унинг таркибига нималар киради?
   
2. 
   Автомобиль йўллари ва уларнинг транспорт инфратузилмасини шакллантришдаги ролини тушунтириб беринг.
   
3. 
   Темир йўллар ва уларнинг транспорт инфратузилмасини шакллантришдаги ролини тушунтириб беринг.
   
4. 
   Ҳаво транспорти тизими ва унинг транспорт инфратузилмасини шакллантришдаги ролини тушунтириб беринг.
   
5. 
   Ўзбекистонда йўл-транспорт инфратузилмасини бошқариш ва ташкил этиш қайси давлат органлари томонидан амалга оширилади? .
   
6. 
   Ўзбекистонда транспорт инфратузилмаси қандай қонунлар билан тартибга солинади?
   
7. 
   Ўзбекистонда қандай логистика марказлари мавжуд ва улар қандай шарт-шароитлар асосида ташкил этилган?
   
8. 
   “Навоий” халқаро интермодал логистика маркази ва унинг логистика тизимини шакллантиришдаги аҳамиятини тавсифлаб беринг.
   
9. 
   “Ангрен” логистика маркази ва унинг логистика тизимини шакллантиришдаги аҳамиятини тавсифлаб беринг.
   
10. 
    “Поп” логистика маркази ва унинг логистика тизимини шакллантиришдаги аҳамиятини тавсифлаб беринг.
    
11. 
    Ўзбекистонда транспорт инфратузилмасини ривожлантиришнинг қандай устувор йўналишлари белгиланган?
    

7-мавзу. Ишлаб чиқариш инфратузилмасида алоқа ва коммуникация

Режа:

1. 
   Ишлаб чиқариш инфратузилмасида алоқа ва коммуникациянинг иқтисодий моҳияти.
   
2. 
   Ўзбекистонда алоқа ва телекоммуникация инфратузилмаси.
   
3. 
   Алоқа ва коммуникация инфратузилмасини тартибга солишнинг ҳуқуқий асослари.
   
4. 
   Ўзбекистонда алоқа ва телекоммуникация соҳасидаги давлат бошқаруви тизими.
   
5. 
   Ўзбекистонда алоқа ва коммуникация инфратузилмасини ривожлантиришнинг устувор йўналишлари, тенденциялари ва ислоҳотлар.
   

1.Ишлаб чиқариш инфратузилмасида алоқа ва коммуникациянинг иқтисодий моҳияти.
Президентимиз И.А.Каримов таъкидлаганларидек, “Ахборот-коммуникация ва телекоммуникация технологиялари соҳасидаги чора-тадбирлар ва лойиҳаларни жадал амалга ошириш тобора муҳим аҳамият касб этмоқда. Биз қисқа вақт мобайнида ... ахборот-коммуникация технологияларини жорий этиш борасида юксак даражага эришган илғор мамлакатлар сафига қўшилишимиз зарур”³.
Алоқа - хўжалик ва ижтимоий инфраструктураси-нинг таркибий қисми бўлиб, аҳолининг, хўжалик субъектларининг, давлат идораларининг почта, телефон, телеграф, радио ва ахборотнинг ўзга турларини узатиш ва қабул қилиш ҳамда алоқа тармоғи орқали жўнатилаётган ашёларни етказиб беришга бўлган эҳтиёжлари қондирилишини таъминлайди.
Иқтисодиётда алоқа ижтимоий ишлаб чиқариш тармоқларидан бири бўлиб, унинг функциясига истеъмолчиларга турли хилдаги хабарларни (хатлар, телефон сўзлашувлари, радио ва телевидение дастурлари) узатиш бўйича хизматларни кўрсатиш киради.
Моддий ишлаб чиқаришнинг бошқа тармоқлари сингари алоқа тармоғида ҳам истеъмол қиймати ва қиймат яратилади. Истеъмол қиймати – бу ишлаб чиқариш ва ноишлаб чиқариш соҳаларида, одамларнинг жамият ва шахсий ҳаётида истеъмол қилинадиган хабарларни узатиш жараёнининг фойдали самарасидир.
Алоқа тармоғида яратиладиган қиймат ишлаб чиқариш соҳасига хизмат кўрсатиш қисмида мамлакат ЯИМ таркибига киритилади.
Алоқа инфратузилмавий характерга ҳам эга. Алоқа инфратузилмаси – бу ахборот, хабарларни етказиб бериш, узатиш, қабул қилиш ва сақлашни таъмилаб берадиган, ташкилий-техник комплексини шакллантирадиган ўзаро боғлиқ объектлар, иншоотлар, алоқа корхоналари, фаолият турлари, персоналлар тизими. Алоқа инфра. ахборот инфра. нинг бир қисми ҳисобланади.