Iqtisodiyoti

Preferensiya
– shartnoma bo‘yicha beriladigan ustunlik, imtiyozli 
shart-sharoitlar. 
Proteksionizm 
– davlatning milliy iqtisodiyot va mahalliy ishlab 
chiqaruvchilarni xorij raqobatidan himoya qilish siyosati. Bunda 
mamlakatga olib kelinayotgan ayrim tovarlarga yuqori bojlar 
belgilanadi, ba’zi tovarlarni olib kelish cheklanadi yoki umuman 
ta’qiqlanadi.
Qishloq xo‘jaligi ekin maydonlarining normativ qiymati
— 
normativ ko‘rsatkichlardan foydalangan holda aniqlangan qishloq 
xo‘jaligi ekin maydonlari qiymati.
 
Qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga shiruvchi tashkilotlar
– 
xo‘jalik yuritish jarayonida yerga hamda boshqa mulklarga egalik 
qiluvchi, dehqonchilik va chorvachilik mahsulotlarini ishlab chiqarishni 
amalga oshiruvchi va qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishiga xizmat 
qiluvchi yuridik shaxs. 
Qishloq xo‘jaligi korxonalari kooperatsiyasi 
–
 
qishloq xo‘jaligi 
korxonalarining birlashish usuli bo‘lib, bundan maqsad fan-texnika 

---

530 
taraqqiyoti yutuqlaridan va yirik ixtisoslashgan ishlab chiqarish 
imkoniyatlaridan yaxshiroq foydalanish. 
Qishloq xo‘jaligi tovar ishlab chiqaruvchisi
— qishloq xo‘jaligini 
yuritish uchun belgilangan tartibda ajratilgan yer uchastkasida qishloq 
xo‘jaligi mahsulotlarini yetishtiruvchi yuridik shaxs, shuningdek dehqon 
xo‘jaliklari. 
Ratsion
– mollarning fiziologik holatini hisobga olgan holda bir 
sutkada beriladigan yem-xashak miqdori.
 
Renta
– yer egalarining qishloq xo‘jaligi yerlarini foydalanishga 
berishdan oladigan pul mablag‘lari. Qishloq xo‘jaligi ishlab 
chiqaruvchilari tomonidan yaratilgan qo‘shimcha mahsulotning bir 
qismi yer egalari tomonidan o‘zlashtiriladi. Yer rentasi yerga 
mulkchilikning paydo bo‘lishi bilan shakllangan. Monopol, differensial 
va absolyut rentalar mavjud.