Iqtisodiyort fakultiteti makroiqtisodiyot

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
31%
58%
11%
mehnatga
layoqat
yoshidan
kichiklar
mehnatga
layoqatli
yoshdagilar
mehnatga
layoqat
yoshidan
kattalar

---

25 
Xulosa 
 
O’tkazilgan o’rganishlar va statistic tahlillar natijasida quyidagi xulosalarga 
kelindi: 

mehnat bozori davlatning asosiy bo’ginlaridan biri bo’lib uni 
nazoratga olish va tartibga solish uchun turli guiruhlarga ajratiladi; 

mehnat bozorini o’rganish jarayonida uning turli guruhlari va 
modellari o’rganilib xato va kamchiliklari aniqlandi; 
Iqtisodiyot fanida mehnat bozori to‘g ‘risidagi ta’limotning nazariy 
poydevori klassik maktab vakillari tomonidan qo‘yilgan. Bu yo‘nalish 
asoschilaridan A. Smit va D. Rikardo o‘z asarlarida davlatning mehnat bozori 
faoliyatiga aralashmasligi zamrligini nazariy jihatdan savdo va tadbirkorlik 
erkinligi, davlatning xususiy tadbirkorligi misolida asoslashga harakat qilganlar. 
Ular bu siyosatni «hamma vaqt va hamma uchun ideal», deb hisoblaganlar.
Bu nazariya keyinroq I. Bentam va J. B. Sey kabi taniqli iqtisodchi olimlar 
tomonidan qo‘llab-quwatlandi va rivojlantirildi. Mazkur maktab vakillari iqtisodiy 
qonunlar, raqobat, har qanday aralashuvdan erkin bozor xo‘jalik yuritishni o‘zi 
tartibga soladi, adolatli foyda olinishi va bu bilan iqtisodiyotni rivojlantirishni 
ta’minlaydi, deb hisoblaganlar. 
Bu maktab vakillarining fikriga ko‘ra, uy xo‘jaliklari instituti ertami-kech 
talab va taklifning sanoat mexanizmi tomonidan barbod qilinadi, mazkur 
mexanizmning mohiyati mutanosiblikni o‘matishga qaratilgan, shuning uchun u 
ish kuchi ortiqcha bo‘lishi yoki yetishmasligiga, shuningdek, nominal pul massasi 
ortiqcha bo‘lishi yoki kamomadligiga, narxlar belgilangan norma darajasidan ortiq 
o‘sishiga yo‘l qo‘ymaydi. Davlatning iqtisodiyotga aralashuvi esa boqimandalikni 
tug‘diradi, ishlab chiqaruvchining salohiyatini pasaytiradi, korrupsiya va 
byurokratizmga yo‘l ochib beradi. Buning oqibatida esa ishlab chiqaruvchi 
kuchlaming rivojlanishi orqaga ketadi