Iogan sebastyan bax ijodi


Baxning  “Xromatik  fantaziya  va  fuga”



Download 0,75 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/21
Sana25.06.2021
Hajmi0,75 Mb.
#101522
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Bog'liq
Bax haqida

Baxning  “Xromatik  fantaziya  va  fuga”si.  Bu  asar  yangiligi  va  kompozitor  bilan 

qo„llangan yangi topilmalar bilan e‟tiborni tortadi. Ikki manual va pedall klavesin uchun 

yaratilgan  mazkur  asar  u  organ  san‟ati  an‟analarida  bajarilgan  bo„lib  (baxaybat 

monumentallik  va  badihagoylik  xajmi)  o„z  ichiga  diniy  kantatalarni  dramatik 

deklamatsiyalarni ifodaviy vositalarini o„z ichiga olib torli musiqaning ayrim an‟analarini 

davom ettiradi. 

Bunday  murakkab  uslubiy  sintezi  asosida  yangi  klavir  uslubi  yuzaga  kelib  o„zini 

ko„rinishi bo„yicha Betxoven fortepiano musiqasini oldindan  yoritgan, ma‟lum ma‟noda 

romantik kompozitorlik ijodiyoti yo„lini yoritgan namunaga aylandi. 

Xromatik  fantaziya  va  fuga  yaratilishi  davri  Baxning  Ketenda  istiqomat  qilgan  vaqtga 

to„g„ri  keladi  (1720),  oxirgi  tahriri  –  1730  yilda  qilingan.  Asar  xronologik  bo„yicha 

taniqli  organ  fantaziya  va  fuga  g-moll  yaratilish  vaqtiga  yaqin.  Xromatik  nomi  Bax 

zamondoshlari tomonidan berilgan bo„lib, biroq aynan asardagi qaysi lavha uni shunday 

nomlanishiga turtki bergan degan g„oya hanuzgacha mavhumligicha qoladi. 

Fantaziya  dramatik  patetikaga  boy  bo„lib  ko„tarinki  ekspressiyesi  bilan  ajralib  turadi. 

Uning  kompozitsiyasi  ikki  kontrast  shu  bilan  birga  bir  biri  bilan  uzviy  bog„liq  bo„lgan 

ketma-ket qismlardan iborat. Katta birinchi qism erkin badihalikni to‟foni bo„lib o„zining 

kengligi  bilan  hayratga  soladi.  Ikkinchi  qism-falsafiy  rechitativ  bo„lib  qat‟iyatli  niqob 

ortida  katta  hissiyotlar  jo„sh  urishini  namoyon  qiladi.  Ikki  qismlar  bir  biri  bilan  faktura 

boyligi, o„zgaruvchan ritm evaziga to„xtovsiz harakatlanuvchi harakatni gavdalaydi. 

Fantaziyaning  umumiy  dinamik  chizgisi  fojiaviy  xarakterdagi  tantanali  kodada  yakun 

topadi. Qayg„u iztirobli hissiyotlar bu yerda tinchlanib, borliq sifatida tasdiqlanadi. 

Fantaziyaning garmonik asosi bir muncha murakkab ayniqsa rechitativlarda. 

Tonal rivojlov nafaqat d-moll nisbatan uzoq va yaqin tonalliklar balki Des-dur, Ces-dur, 

fis-moll,  cis-moll  kabi  uzoq  tonalliklarni  ham  qamrab  oladi.  Shunda  uzoq  tonalliklar 

tonika orqali emas balki o„zini D (D) yordamida namoyish etiladi. 




Download 0,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish