«институционал иқтисодиёт»

 
 
 
 
 
*
Оппортунизм – қоидага риоя қилмаслик, тажавузкорлик 

---

48 
5.2.-жадвал 
Иқтисодий 
н
азарияларда устивор секторларнинг тақсимланиши 
Назария номи 
Марказий ўрин тутувчи 
иқтисодиёт сектори 
Физиократлар назарияси 
Қишлоқ хўжалиги
 
«Эски институционализм» 
Меҳнат бозори 
Иқтисодий динамика назарияси 
(Й.Шумпетер) 
Тадбиркорлик хизматлари 
бозори 
Кейнсчилик 
Фонд бозори 
Монетаризм 
Пул бозори 
Трансакция харажатлари назарияси 
Ахборот бозори 
Трансакция харажатларини таснифлашда турли ёндашувлар мавжуд. 
Таснифлашни битимни тузиш босқичларига мувофиқ амалга оширган маъқул. 
О.Уильямсон трансакция харажатлари ҳақида 
ex ante 
ва
 ex port
(битим тузилгунча ва 
битим тузилганидан сўнг юзага келадиган) дейди. Агар шерикни қидириб топиш, 
манфаатларни мувофиқлаштириш, битимнинг бажарилишини назорат қилиш битим 
тузишнинг босқичлари сифатида ажратилса, у ҳолда трансакция харажатларини 
таснифлаш қуйидаги 5.3-жадвал кўринишга эга бўлади. 
5.3.-жадвал 
Трансакция ҳаражатларининг таснифланиши 
ex ante
харажатлари 
ex port
харажатлари 
Ахборотни қидириб топиш харажатлари 
-
имкониятли шерик ҳақидаги, бозордаги 
вазият ҳақидаги ахборотни қидириб топиш 
харажатларини, 
шунингдек 
қўлга 
киритиладиган тўлиқсиз ва номукаммал 
ахборот билан боғлиқ йўқотишларни ўз 
ичига олади.
Мониторинг ва оппортунизмни олдини 
олиш харажатлари -
битим шартларига 
риоя этилишини назорат қилиш ва ушбу 
шартларнинг 
бажарилишидан 
бош 
тортилишини олдини олиш харажатлари