ушбу имтиёзни олувчи
субъект)
нингҳуқуқвамажбуриятларинианиқлаштиради.
Кўпинчафраншизани олиш қиймати юқори бўлади ваодатдафранчайзи
франчайзорга унинг бошланғич қиймати капиталлаштирилиши ва ундан
кейингинахаражатларюзасиданҳисобданчиқарилишилозим.Агарумаълум
бирмуддатасосидачеклабқўйилганбўлса,унингқийматиоқилонавамунтазам
тарздамазкурдавручунамортизацияқилинишилозим.Агармаълуманиқбир
муддат белгиланмаган бўлса,амортизация қилиш унинг олдинги даврий
баҳолари билан биргаликда аниқ белгиланган хизмат қилиш муддатига
асосланишилозим.Мазкурбаҳолашларолдингибаҳолашларнингқайтакўриб
чиқилиши заруратини аниқлаш мақсадида ўтказилади. Бироқ тўлиқ
амортизациядаври40йилданошибкетишимумкинэмас.
Имтиёздан фойдаланувчи субъект томонидан уни берувчи субъектга
хизматларга оид йиллик ва жорий тўловларни (
масалан,рағбатлантириш
тадбирларида,ташкилиймасалаларниҳалқилиш борасидаёрдамкўрсатганлик
учун)уларни келгусида ўлчанадиган фойда келтирмаслиги сабабли,илгари
бўлган харажатлар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим.Агар франшиза ўз
қийматинийўқотсаёкиқонунтомониданбекорқилинадиганбўлса,амортизация
қилинмагансуммазудликбиланзарарсифатидаҳисобданчиқарилади.
Муаллифликҳуқуқлари
буфан,адабиётёкисанъатасарларининашрқилиш,
оммавийижроэтиш ёкибошқачатарздафойдаланиш учунмахсусбериладиган
ҳуқуқдир. Муаллифга шахсан мулкий ва мулкий бўлмаган ҳуқуқлар
бириктирилади. Муаллифнинг ҳаётлигида ёки ўлимидан сўнг бегона
қилинмайдиганёкибошқабировгаўтказилмайдиганмуаллифликҳуқуқимуҳим
номулкийҳуқуқҳисобланади.
Муаллифликмулкийҳуқуқиасарларданфойдаланиш вабошқашахсларга
ўтказиш,шунингдек,авлоддан-
авлодгаўтказишдаунгатегишлимахсусҳуқуққа
асосланади.
Муаллифликҳуқуқифан,адабиётёкисанъатасарларинингяратилишибилан
вужудгакеладивауниҳимоялашсудорқалиамалгаоширилади.
Шундайқилиб,саноат,интеллектуалмулклараудитинингбошқаактивлар
аудитидан фарқ қилувчи тавсифловчи хусусиятлари объектларни экспертиза
қилиш вауларданкелибчиқадиганҳуқуқларнитаҳлилқилишданиборатдир.
Шунинг учун ушбу объектлар аудитида бу объектларга эгалик ҳуқуқини
тасдиқловчиҳужжатларнитехниктаҳлилқилиш зарур.Бунингучунсаноатва
интеллектуалмулкобъектлариданфойдаланишниюридикрасмийлаштириш ва
ҳуқуқий муҳофаза қилиш соҳасида ишлайдиган, патент билан ишонч
билдирилганмутахассисларниконсулътантсифатидажалбэтишкерак.
Аввал айтиб ўтилганидек,булардан ташқари,номоддий активларга ер
участкалариватабиийресурсларданфойдаланиш ҳуқуқи,илмий-
тадқиқотва
тажриба-конструкторликишлариучунқилинганузоқмуддатлихаражатларва
фирманингамалийшуҳрати(
мавқейи)киради.Еручасткаларивабошқатабиий
ресурслардан фойдаланиш ҳуқуқлари улар эгаларининг тегишли равишда
хўжаликфаолиятиучунёкибошқамақсаддафойдаланишгаалоҳидаҳуқуққа
эгалигини назардатутади.Шуни назардатутиш керакки,ердан фойдаланиш
ҳуқуқигаэгаликмазкуреручасткасинингмулкқилиболинишинибилдирмайди.
Корхонаушбуердансотишҳуқуқигаэгабўлмасданфойдаланишимумкин.
Илмийтадқиқотватажриба-конструкторликишланмалариуёкибумуайян
амалиймақсад ёкиқўллаш соҳасигатегишлибўлмасданбуткулбилимларни
оширишгакўмаклашадиган,асосанилмий-тадқиқотларнатижасидаолинган
билимлардан фойдаланиш учун йўналтирилган амалий тадқиқотлар:муайян
буюмларёкижараёнларсифатинияхшилаш,жорийқилиш учунўтказиладиган
тажриба-конструкторликишлари.
Do'stlaringiz bilan baham: |