Ijtimoiyish

Ijtimoiy ish kasbginci emas,  balki ruhiy holat hamdir.  Ba

 

’zi bir

 

mutaxassislar  unga,  bu  ishga  tegishlilik  va  sadoqatlilik  hissiyot-

 

larlni  beradigan  sifal  kabi  qaraydilar

, 

usiz  azob  chekayotgan

 

odamlar bilan,  ba ’zida yechilmaydigan muammolar bilan

, 

о

 

‘zining

 

hayotida  ко *p  narsalarni yo \qotgan  odamlar  bilan  muloqot  qilish

 

mumkin emas yoki juda qiyin.

Shaxsning  kasb  cho'qqilari  sari  o ‘zini-o‘zi  harakatlantirishi 

hcshta asosiy bosqichlami (E. Zeyer bo‘yicha) o ‘z  ichiga oladi:

1)  optatsiya — kasbiy va shaxsiy niyatlarni  shakllantirish,  shax- 

•.iy-psixologik  xususiyatlarni  inobatga  olgan  holda  kasbni  ongli 

ravishda tanlash;

2)  kasbiy  tayyorgarlik  —  kasbiy  yo'naltirilganlik,  kasbiy  bi­

limlar  va  ko‘nikma!ar  tizimini  shakllantirish,  kasbiy  vaziyatlar  va 

vazifalami nazariy va am aliy yechish tajribasini orttirish;

3)  kasbiy moslashish -  kasbga kirishib ketish, yangi kasbiy rolni 

o‘/lashtirish,  kasbiy  o ‘z-o‘zini  belgilash,  shaxsiy va  kasbiy  sifatlami 

•.Imkllantirish, kasbiy faoliyatni mustaqil bajarish tajribasini to‘plash;

4)  professionallashuv -  kasbiy mavqeni shakllantirish,  shaxsiy 

vn  kasbiy  muhim  xossalam i  va bilim lam i  biriktirish  va  mustahkam 

liukibiy  shaklda  uyg‘unlashtirish,  kasbiy  faoliyatni  malakali  muta- 

xassis sifatida bajarish;

5)  kasbiy  mahorat  —  kasbiy  faoliyatda  shaxsiyatni  namoyon 

(|llleh, o ‘zini-o4zi ro'yobga chiqarish.

II.  Ijtimoiy ish xodimi faoliyatining asosiy m azm uni

• 

shaxslar,  oilalar,  guruhlar  v a  hamjamiyatlarga  yordam  berish 

(Ijtimoiy  qoMlab-quvvatlash,  ijtimoiy  moslashuv,  ijtimoiy  reabi- 

IHttlNlyn,  ijtimoiy profilaktika);

297

---

• zarur ijtim oiy m uhofaza va aholini  him oya kilish bo'yicha turli 

davlat  va  jam oatchilik  tashkilotlari  ham da  muassasalari  faoliyati­

ning integratsiyasiga ko'm aklashish;

• ijtim oiy va psixoijtim oiy m uam m olarni o ‘rganish;

• aholining  ijtim oiy  him oyaga  muxtoj  guruhlari  muammolarini 

hal  qilish  b o 'y ich a  ijtimoiy  dasturlarni  ishlab  chiqish  va  amalga 

oshirish, bu dasturlarning sam aradorligini  baholash.

I II . Ijtim o iy  ish faoliyati sohasiga k iritilg a n  ta sh k ilo tla r:

Ijtim o iy   ish  xodim i 

faoliyati  o d a m la r  bilan  bevosita

(to‘g ‘rid a n  to ‘g ‘ri) d a ra ja d a  boMgani  kabi tashkiliy-boshqaruv va 

m a ’m u riy  faoliyat d a ra ja s id a  ham  am alg a oshirilishi m um kin:

■  aholini  ijtimoiy  himoyalash  tizimi  tashkilot  va  muassasalari 

(M uruvvat,  Sahovat  uylari,  ijtimoiy  ta ’m inot  muassasalari  va 

boshqalar),  xalq  ta ’limi  (M ehribonlik  uylari,  Vasiylik  va  homiylik 

organlari,  um um ta’lim  muassasalari,  ixtisoslashtirilgan  maktabga- 

cha  va  m aktab  m uassasalari,  yordam chi  ta ’lim  muassasalari  va 

boshqalar), sog'likni  saqlash  (oilaviy poliklinikalar,  maxsus tibbiyot 

muassasalari, reabilitatsion markazlar,

■  tibbiy-pedagogik-psixologik  kom issiyalar  va  h.k.),  hokimi- 

yatlar xuzuridagi  voyaga yetm aganlar ishlari  bo'yicha komissiyalar, 

ixtisoslashtirilgan kasbiy-texnik kollej  va litseylar v a boshqalar;

■  xalq  ta ’limi,  sog'liqni  saqlash,  ijtim oiy  ta’minot,  m ehnat  va 

ijtim oiy  him oya  bo'yicha  boshqarm aning  viloyat,  shahar  va  tuman 

organlari, ichki  ishlar organlari;

■  tum an, shahar va viloyat hokimiyatlari:

■  mahalla;

■  jam oatchilik tashkilotlari va uyushmalari.

IV .  Ijtim o iy   ish  x o d im la rin in g   m ijo z la ri  aholining  ijtimoiy 

himoyaga  muhtoj  qatlam i,  ko'm ak,  yordam ,  xizm at  ko'rsatish  va 

muhofazaga muhtoj  bo'Igan odam lar hisoblanadi:

■