Ijtimoiy siyosat

Dinning ijtimoiy vazifasi
65
– 
dinning jamiyatdagi ijtimoiy institut 
sifatidagi ahamiyati va o‗rni, faoliyat doirasida namoyon bo‗ladi. Din 
jamiyat, uning ayrim guruhlari va shaxslar hayotida quyidagi vazifalarni 
bajaradi: 
64
Social policy. P. 160-161. 
65
Social policy. P. 162-163 

---

127 
- olamning diniy manzarasini yaratish (Alloh tomonidan dunyoning 
yaratilishi va uning payg‗ambaralariga ishontirish), tabiatni, jamiyatni, 
insonni tushuntirish; 
- tashkillashtirish (yagona e‘tiqodga ega diniy guruhlar xatti 
harakatini tartibga solish); 
- uyg‗unlashtirish (diniy birodarlikni mustahkamlash va qo‗llab-
quvvatlash); 
- saralash (turli diniy e‘tiqodga amal qiluvchilarning bir-birlaridan 
farqlari va ayrimlarining tan olinishi, ularni qiyoslash); 
- tartibga solish (diniy ahkomlar, qoidalar, me‘yorlar va qadriyatlar 
asosida ongni boshqarish, bular garchi diniy tusda bo‗lsa-da, lekin inson 
hayotini boshqa sohalariga ham taalluqli bo‗ladi: oila, nikoh, turmush va 
boshqalar); 
- boshqarish va nazorat qilish (fatvo, xabarnoma, rag‗batlantirish, 
jazolash kabi diniy vositalar yordamida dindoshlar hayotiga, bu va u 
dunyodagi hayot masalalariga rahbarlik qilish va yo‗naltirish); 
- ko‗niktirish (dindor shaxs yoki guruhlarni o‗zgaruvchan muhitga 
moslashtirish); 
- aksiologik vazifa (diniy-axloqiy va estetik qadriyatlarni, 
me‘yorlarni shakllantirish, natijada diniy guruhlarning yaxlitligiga 
erishiladi); 
- taqvodorlashtirish (shaxs yoki guruhning diniy shaxs, guruh bo‗lib 
yetishish jarayoni, ularni diniy qadriyatlar, me‘yorlar, ko‗rsatmalar, 
axloqiy namuna (norma)lar va muayyan dinga xos bo‗lgan xislat va 
xususiyatlarga o‗rgatish, ularni o‗zlashtirish); 
- tarbiyalash (dindor kishilarning yangi avlodlariga ajdodlar diniy 
tajribasini berish, yetkazish); 
- sabrga o‗rgatish (turmush qiyinchiliklari va mashaqqatlari 
oxiratdagiga nisbatan arzimas ekanligi va oxirat dunyosiga maqbul va 
istalganligiga ishontirish); 
- tasavvuriy taskin berish (insonning ijtimoiy ojizligi, chorasizligi); 
- bashoratlash (insoniyat va ayrim kishilarning kelajak, bu dunyo va 
u dunyo haqidagi diniy tasavvurlari); 
Dinning ijtimoiy siyosat dasturlari tizimini amal qilishidagi o‗rni 
quyidagilarda o‗z aksini topadi: 
- diniy qarashlarning asosini kishilara yaxshilik qilish, jamiyat 
a‘zolari o‗rtasida xayriya ishlarini amalga oshirilishi kabi ezgu amallar 
tashkil etishi; 

---

128 
- kishilarni qayta tirilishga ishontirish (bunda ezgu amallarni 
bajarilishi insonni qayta tirilgan davrida u egalik qilishi mumkin bo‗lgan 
hayot tarzining yaxshilanishi; 
- ijtimoiy dasturlar tizimida dinning qo‗llanilishi ―ezgu amallarga 
asoslangan jamiyat‖ni shakllanishiga sabab bo‗ladi. 
Masjidlar diniy vazifalar bilan birgalikda ijtimoiy, huquqiy, 
mafkuraviy, milliy va boshqa vazifalarni ham bajaradi.