Ijtimoiy siyosat



Download 2,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet127/142
Sana22.06.2022
Hajmi2,77 Mb.
#693798
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   142
Bog'liq
Ижтимоий сиёсат

 
9.1.
 
Ijtimoiy siyosatning tarkibi va rivojlanish modellarining
uslubiy jihatlari 
Ijtimoiy siyosatni amalga oshirish amaliyotini qiyosiy tahliliga 
bag‗ishlangan bir qator qarashlar mavjud. Qiyosiy izlanishning o‗ziga 
xos xususiyati shundaki, bir jamiyatning ―ijtimoiy muammolari‖ boshqa 
bir jamiyatda o‗zgacha talqin etiladi. Ushbu savollarga javob berish 
uchun ijtimoiy ta‘minot dasturlari maqsad va yo‗nalishlarining davlat, 
nodavlat va aralash uslublarini qo‗llash asosida tahlil etish mumkin.
Moliyalashtirish nuqtai nazaridan olib qaraganda soliq to‗g‗ri va egri, 
milliy va mahalliy soliqlar, majburiy va ixtiyoriy sug‗urta ko‗rinishida 
bo‗lishi mumkin. Ijtimoiy siyosatning ikki turdagi ―Farovonlik 
modeli‖ga uchinchi ideal turdagi modelni qo‗shish mumkin
213

1.
Farovonlik modeli (AQSh modelini misol qilsa bo‗ladi), bunda 
keng qamrovli nodavlat, ijtimoiy-bozor, jamiyat ehtiyojlari va xizmatlar 
ta‘minotiga asoslangan; 
2. Institutsional qayta taqsimlash modeli (Shved modeli) bunda 
ko‗proq universal huquqlar asosida davlat tomonidan berilayotgan 
imtiyozlar industrial jamiyatning normal funksiyalari sifatida qaraladi; 
3.
Sanoat modeli (G‗arbiy Germaniya) ijtimoiy ta‘minotga 
davlatning qo‗shimcha iqtisodiy vazifalaridan biri sifatida qaraladi.
Daniyalik tahlilchi Esping-Andersen davlatning farovonligini 
quyidagi bir-biriga bog‗liq uch darajada ko‗rib chiqishni taklif etdi: 

dekommodifikatsiya darajasi, bunda davlat mehnat bozoriga 
bog‗liq bo‗lmagan holda insonlarning ijtimoiy ta‘minlangan turmush 
kechirishlarini ta‘minlaydi; 
213
―Social Policy‖. P. 422. 


266 

taqsimlangan daraja, ijtimoiy davlat ijtimoiy sinflarga ajratiladi 
hamda ijtimoiy integratsiya va tenglikka intiladi; 

xususiy-davlat ko‗rinishida, bunda davlat bozor va oilaning 
farovonlikni ta‘minlashdagi nisbiy o‗rnini belgilaydi.
214
Shu yo‗nalishda Esping-Andersen uchta muhim nafaqa (pensiya, 
kasallik nafaqasi, ishsizlik nafaqasi) ko‗rsatkichlaridan foydalandi. 
Uning tahlillari ―farovonlik rejimi‖ ning uch ideal turlarini kashf etdi. 

ijtimoiy-demokratik rejimi, (Skandinaviya mamlakatlariga xos) 
bunda mehnat tashkilotlari va kichik fermerlar birlashadilar, davlat to‗la 
bandlikni ta‘minlaydi, universal nafaqalarni qayta taqsimlaydi va o‗rta 
sinf vakillarining talablari qondiriladi; 

konservativ-korporativ rejim, ustun darajada kontinental Yevropa 
mamlakatlariga xos bo‗lib, davlat o‗rta sinf vakillariga tayangan holda 
ijtimoiy siyosatni yuritadi; 

liberal ijtimoiy ta‘minot rejimi, ingliz tilida so‗zlashadigan 
mamlakatlarga xos, sinflararo ittifoqlarning bo‗lmasligiga qaramasdan, 
davlat umumfarovonlikka, kambag‗al qatlamni o‗z himoyasiga oladi. 
9.1.1-jadval 

Download 2,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   142




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish