Ijtimoiy siyosat

Glossariy 
O„zbekcha 
Ruscha 
Inglizcha 
Izoh 
Yashash 
minimumi 
Прожиточ-
ный 
минимум 
Living wage 
Iste‘mol savatidagi mahsulotlarning 
qiymati, jumladan majburiy to‗lovlar 
va yig‗imlar. Yashash minimumi 
quyidagilar uchun mo‗ljallangan: 
-
aholi turmush darajasini baholash; 
-
mehnatga haq to‗lash va qarilik 
bo‗yicha nafaqa minimal miqdorini, 
stipendiyalar, moddiy yordamlar va 
boshqa to‗lovlar miqdorini belgilash 
uchun; 
-
kam ta‘minlangan fuqarolarga 
davlat tomonidan zaruriy yordamni 
ko‗rsatish; 
-
turli darajadagi byudjetlarni 
shakllantirish. 
Minimal 
pensiya 
Минималь-
ная пенсия 
Minimum 
pension 
Qonunchilikda belgilangan 
pensiyaning eng kam miqdori 
Minimal ish 
haqi 
Минималь-
ная зарплата 
Minimum 
wage 
Qonunchilikda belgilangan ish 
haqining eng kam miqdori 
Kam 
ta‘minlan-
ganlar 
Малообес-
печенные
The needy 
Daromadi yashash minimumidan 
yuqori bo‗lmagan shaxslar. Kam 
ta‘minlanganlik chegarasini 
hisoblashda minimal iste‘mol 
savatidan foydalaniladi. 
Muhtojlar 
Нуждающий Necessitous
Hayotiy zaruriy ehtiyojni qondirishda 
yetishmovchilik mavjud bo‗lgan 
shaxslar 
Ijtimoiy 
himoya 
tizimi 
Система 
социальной 
защиты 
Social 
protection 
system 
Ijtimoiy ta‘minot dasturlari tizimi, 
muhtoj aholining kambag‗allik 
darajasiga ko‗ra ta‘minlanadigan 
nafaqalardan iborat.
Yakka 
tartibdagi 
manzilli 
Индиви-
дуальный 
адрестность 
Individual 
targeting 
Shaxs kambag‗allik chegarasidan oila 
daromadi tadbirkorlik faoliyati tufayli 
oshishi mumkinligi, ularning 
ovqatlanishi, uy-joy sharoitlari 
alohida ko‗rib chiqiladi. 
Hudud 
tamoyili va 
indikatorlari 
bo‗yicha 
manzilli; 
Адрестносьт
по 
территори-
ально-
причинному 
индикаторов
Targeting by 
territorial-
cause 
indicators
Yakuniy jihatdan tuman, mahalliy 
hokimliklarning ushbu hududdagi 
o‗rtacha farovonlik darajasiga ko‗ra 
aniqlanadi 

---

261 
Ijtimoiy 
himoya 
dasturlari 
Программы 
социальной 
защиты 
Social 
protection 
program 
Aholining barcha qatlamlarini 
himoyalashga yo‗naltirilgan choralar 
(sog‗liqni saqlash, ta‘lim olish, turar 
joyga ega bo‗lish, madaniyat, pul 
daromadlarini inflyatsiyadan 
himoyalash, asosiy tovarlar va 
xizmatlar iste‘moli pasayishining 
oldini olish, ish haqi va nafaqalar o‗z 
vaqtida berilishi va boshqalar) 
Nofaol 
ijtimoiy 
dasturlar 
Пассивные 
социальные 
программы 
Passive 
program of 
social 
protection 
Ijtimoiy yordam va imtiyozlardan 
tashkil topgan ijtimoiy dastur 
Qashshoqlar Нищие 
pauper 
Turmush darajasi yashash 
minimumidan, kambag‗allik 
chegarasidan pastda turuvchi 
shaxslar. 
Kambag‗al-
lik chegarasa 
Черта 
бедности 
Poverty line 
BMT tomonidan bir kunda bir kishi 
uchun daromadning belgilangan eng 
kam miqdori (Hozirda u 1,9 dollarga 
teng) 
Ijtimoiy 
himoya 
tizimi tarkibi 
Элементы 
социальной 
защиты 
Elements of 
social 
protection 
Davlatning minimal ijtimoiy 
standartlari; pensiyalar, ishsizlik 
bo‗yicha nafaqalar, tibbiy yordam 
ko‗rsatish; imtiyozlar, ijtimoiy pensiya, 
nafaqalar; qo‗shimcha xizmat, 
davolanish, o‗qish uchun to‗lash. 
Samarali 
ijtimoiy 
himoya 
tizimi 
Эффектив-
ная система 
социальной 
защиты 
Efficient 
system of 
social 
protection
Maqsadli, iqtisodiy rivojlanish 
darajasiga mos, manzillik, yaxshi 
boshqariladigan, kam xarajatlar bilan 
maqsadga erishish imkonini beruvchi, 
adolatli, xalq urf-odatlari, mentaliteti, 
madaniyati, an‘analarini hisobga 
oluvchi ijtimoiy himoya tizimi 
Aholi 
turmush 
sifati 
Качество 
жизни 
населения 
Life quality of 
population 
Insonning ijtimoiy erkinligi, har 
tomonlama rivojlanish imkoniyati, 
o‗z iqtidori va rejalarini amalga 
oshirish darajasini ifoda etuvchi 
uning turli ijtimoiy tizimlar va 
tuzilmalardagi 
mavqeini 
mujassamlashtiruvchi 
integral 
ko‗rsatkich 
Aholini 
ijtimoiy 
himoya 
Механизм 
социальной 
защиты 
Mechanism of 
social 
protection 
Ijtimoiy himoya qilish mexani-zmini 
quyidagi uch toifaga ajratishimiz 
mumkin: 

---

262 
qilish 
mexanizmi 
населения
1) yakka tartibdagi manzilli; 
2) hudud tamoyili va indikatorlari 
bo‗yicha manzilli; 
3) o‗zini-o‗zi manzilli himoya 
qilish.