Iii-kurs V- semestr

2)Jinsiy yetilish davrida hayzni anglash, ayollik va onalik
Azaldan birinchi hayz kelishi qiz bola uchun katta ahamiyat kasb etadi, chunki bu davrda ular ayollik hissini anglab yetishadi, o’tish davrida bu tuyg’ular bebaho hisoblanadi. Hayz davri paydo bo’lishi bilan qizlar o’zini ayollar safiga qo’shib, ayol jinsi rivojlanadi, fiziologik rivojlanish va ijtimoiy omillar tufayli hamda noturg’un ruhiy holat, turg’un holatga o’tadi, shahsiyat shakllanib, onalik hissi rivojlanishi uyg’onadi va bu insonning ruhiyatini boyitadi.Bundan kelib chiqadiki, hayzga ijobiy munosabatda bo’lish ayol jinsi shakllanishi va onalikni rivojlanishiga katta ta'sir ko’rsatadi.
Hayz tahlili
Hayzni baholash uchun bandlar
A ) Hayz davri
Normal hayz ko’rsatkichi: 21-35 kun
B ) Hayzning davomiyligi
Hayz ketadigan kunlar 3-7 kun
C ) yo’qotilgan qon miqdori
Me'yorda: 50-150 gr

• 
  Umumiy ketadigan qonning 80% ikkinchi kun ketadi
  
• 
  Uchinchi kun ikkinchi kunning 1/3 ketadi
  
• 
  Bu ko’rsatkichlar 20-30 yoshlar uchun, kamdan kam 10 va 40 yoshlarda kuzatiladi
  

G) Quyilib qolgan qonli ajralma borligi
Me'yorda quyilgan qonli ajralmalar birinchi va ikkinchi kunlari kuzatiladi.
D) Hayz og’rig’ining davomiyligi va darajasi
O’rta hisobda og’riq davomiyligi va darajasi

• 
  Yosh ayollar hayzning boshidanoq qattiq og’riqlarni sezadilar
  
• 
  Ba'zi ayollarda ikkinchi kun ham og’riq kuzatiladi. Hayz yuqoridagi ko’rsatkichlarni hisobga olgan holda baholanadi.
  

Hayz vaqtida ahamiyat berish zarur
Maqsad:

• 
  tashqi jinsiy a'zolari (tozaligiga) gigienasiga rioya qilish va bakteriyalar tushishini oldini olish
  
• 
  ketayotgan qonga ijobiy tomondan yondoshish hamda lohas bo’lmaslik.
  
• 
  Hayz qoni to’siqsiz chiqishini ta'minlash muhimligi.
  

Tayyorlash: gigiyenik salfetkalar
E'tibor berilishi kerak bo’lgan holatlar:

• 
  Jinsiy a'zolar artilganda yuqoridan pastga qarab ohista artish kerak
  
• 
  Tanaga tegadigan qismini toza saqlash, ifloslanishiga yo’l qo’ymaslik
  
• 
  Oraliqni yuvib turish
  
• 
  Iloji boricha qin tanponlaridan foydalanmaslik(infeksiyani oldini olish)