Ii-bob. O’zbekiston respublikasi “qizil kitob”i o’simliklar bo’limining solishtirma taxlili

O’simlik soni va arealining o’zgarish sabablari. Ayniqsa o’simlik urug’lagan vaqtda chorva mollarining ko’plab boqilishi unga jiddiy shikast yetkazadi.


Muhofaza choralari. Maxsus muhofaza tadbirlari ishlab chiqilmagan. Kamyoblik darajasi 1. Janubi-g’arbiy Pomir-Oloydagi juda kamyob,

endem o’simlik.

Qisqacha tavsifi. Bo’yi 50-70 sm ga yetadigan, ko’p poyali, poyasining asosi hurpaygan, dag’al tukli, ko’p yillik o’t. Poyasining ostki qismidagi barglari uzun bandli, turli darajada o’yilgan, tuxumsimon yoki lirasimon, kichik bo’laklarga ajralgan. To’pgullari ro’vaksimon, uzun shoxchali. Gullari to’q sariq rangli. Qo’zoqchasining yuqori bo’g’imi ellipssimon, silliq. Aprel oyida gullab, may oyida mevasi yetiladi. Efemer, efemeroidlar orasida, shag’alli va gipsli qizil

tuproqlarda o’sadi. G’uzor atrofidagi tepaliklarda bu turning mingga yaqin tuplari saqlanib qolgan. Urug’idan ko’payadi.

Tarqalishi. Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlari: G’uzor, To’dadasht, Gulchadasht atrofidagi tepaliklarda tarqalgan. O’zbekiston Respublikasi FA Botanika bog’ida o’stirish uchun qilingan harakat natijasiz tugadi.