Ii. Боб Фуқаро ва ишлаб чиқаришга мўлжалланган биноларнинг ёнғин хавфсизлиги

Қаттиқ моддаларни майдалаш жараёнлари. Майдалаш жараёнларининг турлари. Ёнғин хавфсизлиги чоралари. /2; 3; 10; 11; 14; 21/

Қаттиқ моддаларга механик ишлов бериш жараёнининг ёнғин хавфи. Майдалаш жараёни. Механик ишлов беришдаги ёндириш манбалари ва ёнғин хавфсизлиги чоралари.
Қаттиқ ёнувчи моддалар янчилиши, майдаланиши ва кукун ҳолига келтирилиши мумкин. Технологияда майдалаш жараёнлари янчиш (йирик, ўрта ва кичик) ва майдалаш (майда ва жуда майда) турларига бўлинади. Йирик янчиш шнекли ва конусли янчигичларида ўтказилади. Ўрта ва майда янчиш учун валикли, болғали, ва қайтаргичли янчигичлар ишлатилади. Майдалаш шарсимон тегирмонларида, жуда майда майдалаш эса вибрацион тегирмонларида ўтказилади. Қаттиқ моддаларни майдалаш жараёни катта ёнғин хавфини туғдиради. Чунки бунда ёнувчи моддаларнинг ҳаво билан таъсир қилиш юзаси ортади ва натижада уларнинг реакцияга кириш активлиги кучаяди. Майдалаш жараёнида доимо иккита ёнувчи тизим қаттиқ модда – ҳаво ва аэрозоль ҳосил бўлади. Булардан энг хавфлиси ёнувчи аэрозоль ҳисобланади. Шунинг учун бу жараённинг ёнғин хавфи майдалаш жараёнида ҳосил бўладиган чангларнинг хоссаларига боғлиқ. Ажралиб чиқаётган чанглар нафақат аппарат ичида балки хонага чиқиш эҳтимолининг катталиги ҳамда уларнинг хонада ёнувчан фазо ҳосил қилиш эҳтимоли билан белгиланади. Чанглар аппарат ва конструкцияларда йиғилиб, авария ҳолатларида аэрозоль ҳолатига ўтиши ёки бўлмаса маълум шароитларда ўз-ўзидан ёниши ҳам мумкин. Бу жараёнларда ёндириш манбаи сифатида машиналарга металл ва тош бўлакларининг тушиши, машина деталларининг бир-бири билан урилиши, подшипникларнинг қизиши ҳамда чангларнинг ўз-ўзидан ёниши мисол қилиб келтиришимиз мумкин. Қаттиқ моддаларни майдалаш жараёнида ёнғинни олдини олиш учун қуйидагиларни амалга ошириш лозим:
Майдалашнинг ҳўл усулларини қўллаш; майдалаш машиналаридан чанг чиқишининг олдини олиш; барабанларга тош ва темир моддаларининг тушиб қолишини олдини олиш мақсадида магнит ва тош тутқичларни ишлатиш; машиналарни ерга улаш; чангларни доимий равишда тозалаб туриш; подшипникларнинг ҳароратини назорат қилиб туриш; сақловчи мембранали клапанларни ўрнатиш.

28.