Icmailov Astan Ibragimovich Bokiyev Abdujolol Abdulxamitovich

Uch simli nosimmetrik zanjirning aktiv quvvatini ikkita vattmetr
usulida o‘lchash.
Uch fazali nosimmetrik zanjirda har bir fazadagi tok,
faza siljishi va aktiv quvvat turlicha bo‘ladi. Hatto faza va liniya 
kuchlanishlari ham har xil bo‘lishi mumkin. Bunday zanjirning quvvatini
ikkita vattmetr usulida o‘lchash mumkin. Ikkita vattmetrni uch simli
zanjirga ulash sxemasi 2.1.9-rasmda keltirilgan.
2.1.9-rasm. Elektr zanjirining quvvatini ikkita vattmetr usulida o‘lchash
Sxemadan ko‘rinadiki, vattmetrlardagi kuchlanish chulg‘amlarining bosh 
uchlari tok chulg‘ami ulangan fazalarga, oxirgi uchlari esa bo‘sh qolgan

---

94 
(fazaga ulanadi. Faqat shundagina uch fazali tok zanjirining quvvati ikkita
vattmetr ko‘rsatishi P
w1
va P
2
, larning algebraik yig‘indisiga, teng bo‘ladi,
ya’ni: 
(2.1.5) 
To‘rt simli zanjirning aktiv quvvatini uchta vattmetr usulida o‘lchash.
Notekis nagruzkali to‘rt simli zanjirlardagi uch fazali quvvatni o‘lchash
uchun uchta vattmetrdan foydalaniladi. 
2.1.10-rasmda vattmetrlarni zanjirga ulash sxemasi ko‘rsatilgan.
2.1.10-rasm. Har bir vattmetr alohida fazaning aktiv quvvatini o‘lchash 
sxemasi. 
Bu sxemada har bir vattmetr ayrim fazaning aktiv quvvatini
o‘lchaydi, ya’ni: 
(2.1.6) 
Uch fazali zanjirning aktiv quvvati uchala vattmetr ko‘rsatgan
quvvatlarning algebraik yig‘indisiga teng: 
(2.1.7) 
2.3.3. Qarshilik, sig‘im va induktivlikni o‘lchash.
Elektrotexnikada uchraydigan rezistorlar, elektr mashinalari, elektr
asboblari va boshqalarning qarshiliklarini shartli ravishda kichik (
1 Om 
gacha
), o‘rtacha (
1dan 105 Om gacha
) va katta (
106 Om dan yuqori
)
qarshiliklarga bo‘lish mumkin. Amalda o‘lchanadigan qarshilikning miqdori
va talab qilingan o‘lchash aniqligiga qarab har xil o‘lchash usullari va vositalari
qo‘llanadi. [1] 

---

95