Otamdan qolgan dalalar

---

Otamdan qolgan
dalalar
Oʻzbekiston xalq yozuvchisi Togʻay
Murod qalamiga mansub 1993-yilda
yozilgan ramziy roman
Otamdan qolgan dalalar—
Oʻzbekiston xalq yozuvchisi
 
Togʻay Murod
qalamiga mansub 1986-
1991-yillarda yozilgan ramziy roman. Ilk marotaba 
„Yoshlik“
jurnalining 1993-yildagi sonida
qisman elon qilingan. Toʻliq tarzda 1994-yilda 
Sharq nashriyot-matbaa konsernining bosh
tahiriryati
 tominidan 272 betli qattiq muqovada 75000 nusxada nashr etilgan. Soʻnggi marta
2018-yilda 
Oʻzbekiston nashriyot-matbaa ijodiy uyi
 tomonidan 360 betli 5000 nusxali qattiq
muqovada nashr etildi.

---

Otamdan qolgan dalalar romani uchun 
Togʻay Murod
1993-yilda Qodiriy nomidagi davlat
mukofoti bilan taqdirlangan.
[1]
Asar asosida 1998-yilda rejissor 
Shuhrat Abbosov
tomonidan shu nomli toʻliq metrajli film
suratga olingan.
[2]
Otamdan qolgan dalalar
1994-yilgi ilk nashrining jildi
Muallif
Togʻay Murod
Janr
roman
Mamlakat
 
Oʻzbekiston
Til
oʻzbekcha
Nashr etilgan sanasi
Yoshlik
jurnali 1993-yil (qisman)
Sharq nashriyot-matbaa konsernining bosh
tahiriryati
 1994-yil
Oʻzbekiston nashriyot-matbaa ijodiy uyi
2018-
yil
Sahifalar soni
272 bet (1994)
360 bet (2018)
ISBN
ISBN 0-00-000000-0
Asar haqida

---

Oʻzbek adabiyotshunoslarining tahlilicha Togʻay Murodning ilk romani „Otamdan qolgan
dalalar“ oʻzbek milliy adabiyoti tarixida muhim hodisa boʻlgan. Asarni yozishga kirishar ekan,
yozuvchi oʻzini, oʻzining hayot haqidagi bilim, tasavvurlarini qayta tanqidiy taftishdan
oʻtkazadi. Shu paytga qadar amal qilgan ijodiy aqidalariga sodiq qolgan holda qishloq hayoti,
oddiy odamlar turmushini oʻzgacha nigoh bilan anglash yoʻlini tutadi.
Mustabid tuzum sharoitida oddiy zahmatkash mehnat ahli ayni oʻsha noyob fazilatlari —
toʻgʻrisoʻzligi, mehnatkashligi, halolligi, odob-andishasi tufayli xor boʻlayotganligini adib
chuqur alam-iztirob, nadomatlar bilan tasvirlaydi. Asarda ijtimoiy ruh — pafos keng koʻlam
kasb etadi. Roman markazida Dehqonqul taqdiri turadi. Asar voqealari hayoti, taqdir-qismati,
ruhiy dunyosi, ona-yer, kindik qoni toʻkilgan muqaddas tuproq bilan mustahkam bogʻliq,
oʻzbekning ramzi degulik mehnatkash inson — bosh qahramon Dehqonqul tilidan soʻzlab
beriladi.
Dehqonqul obrazi — oʻzbek adabiyotida badiiy kashfiyot hisoblanadi. Dehqonqul sovet davri
adabiyotida zavq-shavq bilan qalamga olingan mehnat qahramonlariga parodiya tariqasida
yaratilgan. U totalitar tuzum, qizil imperiya siyosati tarbiyalab yetishtirgan „mehnat kishisi“,
„yangi inson“ timsoli, mustabid hokimiyat munofiqona mafkurasining tirik qurboni. Dehqonqul
shoʻrolar hukumatining deyarli tengdoshi. Yozuvchi qahramon taqdiri orqali davrni,
„sotsialistik jamiyat tarixini ifodalash“ni oʻz oldiga maqsad qilib qoʻymaydi.
Sovet hokimiyati yillarining „muhim pallalari“ atayin chetlab oʻtiladi, fuqarolar urushi yillarida
aqlini tanigan bola 60-yillarda ham bolaligicha qolaveradi. Bu hol aslo „mantiqsizlik“ boʻlib
tuyulmaydi. Yozuvchini birinchi galda Dehqonqulni qul, mute qilib shakllantirgan hayotiy
omillar qiziqtiradi.
Asarda bosh qahramon Dehqonqul oʻzbek xalqining timsoli sifatida tasvirlangan. Asarda uch
avlod vakillari Jaloliddin Ketmon, uning oʻgʻli Aqrab va uning farzandi Dehqonqul obrazi orqali
oʻzbek xalqi hayotining fojiali qirralarini yoritib berilgan. Bolalikdan qullik, zulmga koʻnikkan,
hayotni faqat mehnatdan iborat deb bilgan Dehqonqul uchun dalalari va paxtasi muhim.
Uning uchun dalalarining yaxshi saqlanishi, moʻl hosil berishigina saodat.
Dehqonqul shu tashvishlar bilan band boʻlib oilasiga, farzandlariga ham eʼtibor bermaydi.
Markazdan keluvchi mehmonlarga atab bozor qiladi, biroq bolalariga kelganda
kambagʻalligiga koʻnadi. Siyosatdan yiroq boʻlgan boʻlsa-da, asar yakunida „Paxta ishi“
sababli qamaladi. Shuncha yil qul boʻlib yashagan Dehqonqulning koʻzi shunda ochiladi.
Hayotidagi barcha fojialarni ana oʻshanda anglaydi.
Sujet

---

 
Soʻnggi tahrir 1 oy avval
 
MalikxanBot
 tomonidan amalga oshirildi
Togʻay Murod ushbu romani haqida shunday fikr bildirgan: „Men bu asarim bilan oʻzbek
xalqiga haykal qoʻyaman“!
1. https://kh-davron.uz/kutubxona/multimedia/togay-murod-shuhrat-abbosov.html
2. 
http://kutubxonachi.uz/documents/asar/adabiyot/o-zbek/pdf/togay-murod/otamdan-qolgan-dalalar-
roman/#gsc.tab=0
"
https://uz.wikipedia.org/w/inde
x.php?
title=Otamdan_qolgan_dalalar&old
id=2443737
" dan olindi 
Manbalar
Havolalar

---