Icmailov Astan Ibragimovich Bokiyev Abdujolol Abdulxamitovich

U 
teskari EYuK ni va
kuchlanishning 
yakor 
chulg‘amining 
qarshiligi 
R
ya
dagi 
pasayuvini
kompensatsiya qiladi. Dvigatel normal ishlaganda 
I
ya
R
ya
ning qiymati
nisbatan kichik va teskari EYuK tarmoq kuchlanishi
U
ning 90—95%
ni tashkil etadi. Parallel uyg‘otishli dvigatelning tarmoqdan iste’mol
qilayotgan toki yakor va uyg‘otish chulg‘amlaridan o‘tayotgan toklarning
yig‘indisiga teng, ya’ni: [1,9] 
; (5.2.3) 
5.2.2.O‘zgarmas tok dvigatellarini ishga tushirish. Dvigatelning o‘z-o‘zidan
rostlanish prinsipi. Dvigatelni reverslash. Dvigatelning aylanish
tezligini boshqarish. 
 
Dvigatelni ishga tushirish.
O‘zgarmas tok dvigatelining yakoridagi tok: 
formula bilan ifodalangan edi.
Agar dvigatelni kuchlanishi 
U
bo‘lgan tarmoqqa ulasak, ishga
tushirishning boshlang‘ich lahzasida yakor o‘zining tinch holatdagi
inersiyasini saqlashi (
n=0
) tufayli
E
T
= 0
bo‘lib, dvigatelning toki
yakorning qarshiligi bilan cheklanadi, ya’ni
I
it
 = I
qt
= U/R
ya
. 
Bu tok
yakorning qisqa tutashshi toki
I
qt
ham deyiladi. U
(18÷ 20) I
ya.nom
ga
teng.
YAkor chulg‘amini bunday o‘ta katta tokdan saqlash maqsadida
yakor chulg‘amiga ketma-ket qilib ishga tushirish reostata
R
it
ulanadi
(5.2.2-rasm). U holda ishga tushirishning boshlang‘ich lahzasida
yakordagi tok