Ichki kasalliklar

Tayanch tashhisiy belgilar: 

kasallikni asosan aloqa yo‘l bilan tarqalishi;

epidemik o‘choqlar shakllanishi va kasallikni guruhli kechishi; 

kasallikni sentyabr–yanvar oylarida ko‘p uchrashi; 

asosan bolalar yoki navqiron yoshlilarda rivojlanishi; 

odatda tana haroratining yuqori darajagacha ko‘tarilishi bilan boshlanishi; 

sariqlik oldi davri qisqa muddat, 4–5 kun davom etib, ko‘p hollarda dispeptik
belgilar bilan kechishi; 

sariqlik paydo bo‘lgach, bemor umumiy ahvolining og‘irlashmasligi, uning engil
namoyon bo‘lishi va qisqa muddat davom etishi; 

umumiy zaharlanish belgilarining engil bo‘lishi va kasallikning og‘ir shakllari
kamdan-kam hollarda rivojlanishi;

jarayonning surunkali tus olmasligi;

qon zardobida anti-HAV-IgM aniqlanishi.
Virusli gepatit V (VGV)
– JSST ma’lumotlariga ko‘ra, VGV markerlari dunyo aholisining
1/3 qismida aniqlanadi. Har yili undan 2 mln. kishi, ulardan 100 mingi o‘ta o‘tkir kechuvchi turidan
60

---

O’quv-uslubiy majmua. Amaliy mashg’ulotlar. Ambulator terapiya
halok bo‘ladi. VGV katta yoshlilarda, ayniqsa 40 yoshdan so‘ng ko‘p uchraydi. Kasallikning o‘tkir
va surunkali shakli sog‘lom kishiga bemor qoni va uning mahsulotlari – shahvat, so‘lak, qin
ajralmasi, ter va ko‘z yoshlari orqali yuqadi. Unga turli vena ichiga va mushak orasiga qilingan
in’eksiyalar, jarrohlik amaliyoti, stomatologda davolanish sabab bo‘lishi mumkin. Jarrohlar,
stomatologlar, akusher-ginekologlar, qon bilan ishlovchi laboratoriya xodimlari, giyohvandlar
xavfli guruhga kiradilar. Gepatit V ning o‘ziga xos xususiyati, sariqlik davri boshlanishi bilan
kasallik kechishi yaqqol namoyon bo‘lib, oqibati doimo ijobiy yakun topmaydi. Sariqlik oldi davri
2 hafta davom etib, ko‘p hollarda artralgik sindrom, asteniya va umumiy zaharlanish belgilari
yaqqol ifodalangan bo‘ladi. Gepatit V ning prodromal davri zardob kasalligi kabi kechib, eshakem
yoki dog‘li-tugmasimon toshmalar, mayda bo‘g‘imlar poliartriti ( 25% hollarda) kabi belgilar xos.
Ba’zi hollarda gepatit V ning o‘ta o‘tkir kechishi kuzatilib, aksariyat vaziyatlarda o‘lim bilan
tugaydi. Kasallik oqibatida bemor sog‘ayishi, shuningdek, surunkali gepatit V (6–10% hollarda)
rivojlanishi mumkin. Bu holda bemorda jigar sirrozi va uning xujayrali karsinomasi vujudga kelish
ehtimoli bor. 
Serologik tekshiruvlarda qonda virus V markerlari (HVsAg va anti-HBs, anti HVcIgM,
HVeAg va anti-HVe, DNK-VGV), ularning miqdori, eliminatsiyasi va serokonversiya muddatlari
ma’lumotlari VGV tashhisini tasdiqlaydi. 
Tayanch tashhisiy belgilar: 
-
3–6 oy mobaynida parenteral muolajalar o‘tkazilganligi; 
-
mavsumiylik yo‘qligi; 
-
sariqlik oldi davrini artralgik sindrom bilan kechuvchi VGA ga nisbatan sust, lekin
uzoq muddat davom etishi;
-
sariqlik paydo bo‘lganda, bemor ahvolining og‘irlashishi; 
-
qonda HVsAg va o‘tkir gepatit B ning boshqa markerlari (HBeAg, anti-HBc IgM,
DNK-VGV) aniqlanishi.