I. S. Sodiqov avtomobil yo‘llarining transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlari toshkent

t_об[В_н - ln^_{1- K} ^]
_{T }  н 

^{0 }1- D(t ) ^
(4.18)

В_н - ln^{ Об. }
 ^D(tоб.⁾ 
– yo‗lni ekspluatatsiyaga olingandan keyin tekshiruv yili;
–parametrning normalangan qiymati 6; – ishonchlilikning normalangan darajasi; – tekshiruv yilidagi nuqsonlar darajasi.
modeli yo‗l yuzalarining transport va ekspluatatsion sifatlarini quyidagi ko‗rsatkichlar bo‗yicha prognoz qilish modellaridan foydalanadi: yoriq hosil qilish, qatlamlarga ajralish, chuqurchalar va o‗yiqlar hosil qilish, shuningdek:, avtomobil g‗ildiraklari bilan ilashish yo‗l qoplamasining mustahkamligi modifikatsiyalangan strukturaviy raqam ( ) deb ataladigan ko‗rsatkichlar bilan tavsiflanadi. Xisobiy o‗qqa tushadigan yuk 80 kn. ).
Yo‘l qoplamasining yedirilishini prognozlash. Yo‗l qoplamasining yedirilishini prognoz qilishning ko‗pgina usullari chet ellarda chop etilgan. Yo‗llarga transport talablarini ta‘minlash metodikasi bilan ta‘minlangan ularning ayrimlari quyida qisqacha bayon etilgan. Yorilish, kesish va qoplama, kovaklariga va ezilgan xurofiy, evenness yo‗qolishi–bu uslub deformatsiyalari besh xarakterli turdagi baholash asosida transport, atrof–muhit va davom etayotgan operatsion faoliyati ta‘siri ostida har yili yo‗l yuzasi holati progressiv o‗zgarish sifatida kiyish baholaydi. Kiyimning mustahkamligi modifikatsiyalangan strukturaviy ko‗rsatkich bilan baholanadi. Transport jadalligi 80 km standart ekvivalent aksariyat yuklarning nisbiy soni yoki transport oqimining barcha o‗qlarining o‗tishlar soni bilan xarakterlanadi.
Yo‗l qoplamasining yedirilishini baholash uchun yo‗llarga transport talablarini ta‘minlash usuli Benkelman asbobi bilan o‗lchanadigan yo‗l yuzasining qalinligi yoki burilishining modifikatsiyalangan umumlashgan indeksi qiymatlaridan foydalanadi. Yo‗l to‘shamasining umumlashgan ko‗rsatkichi quyidagi formula bilan aniqlanadi:

bu erda:
– qoplama qatlam qalinligi ning mm dagi mustahkamlik koeffitsienti;
– tayanch – ustki qatlamining qalinligi;
– bundan tashqari, asos qalinligi pastki qatlam.
Koeffitsientlarning xarakterli qiymatlari asfaltbeton qoplamalari uchun 0,41, maydalangan tosh asoslari 0,12, asosning pastki qatlami 0,10 tengdir.
– yo‗l to‗shamasi qalinligining umumlashgan ko‗rsatkichida to‗shalgan grunt ta‘siri quyidagi formula bilan aniqlanadi:
(4.20)
Bu erda –koeffitsient–tajriba yo‗li bilan aniqlangan "ko‗tara olish qobiliyati soni".
U. Peterson yo‗l to‗shamasi mustaxkamligining umumlashgan ko‗rsatkichid va Benkelman asbobi bilan o‗lchanadigan mm yo‗l to‗shamasi egilishi qiymati o‗rtasidagi taxminiy nisbatlarni aniqladi
(4.21)