I. S. Sodiqov avtomobil yo‘llarining transport-ekspluatatsion ko‘rsatkichlari toshkent

АННОТАЦИЯ

В учебнике приведены требования к функции автомобильных дорог, системный подход к управлению и прогнозированию транспортнo- эксплуатационных показателей автомобильных дорог, методические основы управления и прогнозирования транспортно-эксплуатационных показателей автомобильных дорог, прогнозирование энергетическим меодом состояния транспортных потоков, прогнозирование транспортно-эксплуатационных показателей дорожного покрытия, оценки транспортные расходы в зависимости от дорожных условий, оценка пропускной способности дороги и качества движения транспортного потока, методика оценки безопасности движения, оптимизация транспортно-эксплуатационных показателей автомобильных дорог, управления транспортно-эксплуатационных показателей автомобильных дорог. Учебник предназначен для магистрантов обучающейся по специальности 5А340602 – Эксплуатация транспортных сооружений (по автомобильным дорогам) и специалистам дорожного хозяйства, а также научным сотрудникам занимающейся эксплуатации, ремонт и содержанием автомобильных дорог.

UDK 629.113/115(075.8)

ABSTRACT

The textbook describes the requirements for the function of roads, a systematic approach to managing and forecasting the transport and operational indicators of roads, methodological foundations for managing and forecasting the transport and operational indicators of roads, forecasting the state of traffic flows with the energy method, forecasting the transport and operational indicators of road surfaces, estimates transportation costs depending on road conditions, assessment of traffic capacity and the quality of traffic flow, methodology for assessing traffic safety, optimization of transport and operational indicators of roads, management of transport and operational indicators of roads. The textbook is intended for undergraduates studying in specialty 5A340602 - Operation of transport facilities (on roads) and specialists in the road sector, as well as researchers involved in the operation, repair and maintenance of roads.


Toshkent-2019

KIRISH

Mamlakat iqtisodiyotining rivojlanishi asosan transport tarmog'ining, shu jumladan, avtomobil yo'llarining holatiga bog'liq. Iqtisodiyot rivoji bilan yuk va yo'lovchi tashishga bo'lgan ehtiyoj ortib bormoqda, avtomobil yo'llariga qo'yiladigan talablar ortib bormoqda. Avtomobil transportining ehtiyojlarini maksimal darajada qondirish uchun avtomobil yo'llarining transport-ekspluatatsion xususiyatlarini bosqichma-bosqich yaxshilash kerak. Iqtisodiy rivojlangan mamlakatlarda ham tajriba shuni ko'rsatmoqdaki, avtomobil yo'llarining transport- foydalanish sifatini oshirish uchun ajratilayotgan mablag'lar yetarli emas. Zamonaviy amaliyotda avtomobil yo'llarining transport-ekspluatatsion sifatini oshirish uchun ajratilayotgan cheklangan mablag'lar ularning paydo bo'lishining oldini olish o'rniga tanqidiy holatga ega bo'lgan yo'l uchastkalarini ta'mirlash uchun ishlatiladi. Avtomobil transporti talablariga mos kelmaydigan yo'llar va uning uchastkalarini o'z vaqtida ta'mirlash va rekonstruksiya qilish natijasida katta iqtisodiy yo'qotishlarga, transport harajatlari, yoqilg'i sarfi, avtomobil qismlari va shinalarining eskirishiga, yuqori avariya holatlariga olib keladi.
O‗zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan avtomobil yo‗llarini rivojlantirish va yo‗l tarmog‘ini takomillashtirishga katta e‘tibor qaratilmoqa. O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining PF-4947-sonli farmoni bilan tasdiqlangan 2017 — 2021 yillarda O‗zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‗nalishi bo‗yicha Harakatlar strategiyasida, PF-4954-sonli ―Yo‗l xo‗jaligini boshqarish tizimini yanada takomillashtirish chora tadbirlari to‗g‘risida‖gi farmonida, PQ-3262-sonli ―Avtomobil yo‗llarini ko‗kalamzorlashtirish va arxitektura-landshaft konstrukstiyalash tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to‗g‘risida‖gi qarorida, PQ-3309-sonli ―Avtomobil yo‗llari ko‗priklarini, yo‗l o‗tkazgichlar va boshqa sun‘iy inshootlarni qurish hamda foydalanishni tashkil etish tizimini takomillashtirish to‗g‘risida‖gi qarorida, PQ-4035-sonli ―Avtomobil yo‗llarini qurish va ulardan foydalanish sohasida ishlarni tashkil etishning ilg‘or xorijiy uslublarini joriy etish chora-tadbirlari to‗g‘risida‖gi qarorida yo‗l xo‗jaligini rivojlantirish va avtomobil yo‗llari tarmog‘ini takomillashtirish masalalari ustivor vazifalar qilib belgilangan.
Darslikda avtomobil yo‗llarining funksional vazifasi ko‗ra ularga qo‗yiladigan talablar, avtomobil yo‗llarining transport-ekspluatatsion ko‗rsatkichlarini boshqarish va prognozlashga tizimli yondashish, avtomobil yo‗llarining transport-ekspluatatsion ko‗rsatkichlarini boshqarish va prognozlashning uslubiy asoslari, transport oqimi holatini energetika uslubida prognozlash, yo‗l qoplamasining transport-ekspluatatsion ko‗rsatkichlarini prognozlash, yo‗l sharoitiga bog‗liq holda transport harajatlarini baholash, yo‗lning o‗tkazuvchanlik qobiliyatini va transport oqimi harakat sifatini baholash, harakat xavfsizligini baholash uslubi, avtomobil yo‗llarining transport-ekspluatatsion ko‗rsatkichlarini optimallashtirish, avtomobil yo‗llarining transport-ekspluatatsion ko‗rsatkichlarini boshqarish aks etgan.