I qism. Fotometriya asoslari

Rang uzatish koeffitsienti
– qat’iy ma’lum bir sharoitda berilgan 
yorug‘lik manbasi bilan yoritilgandagi buyumlar rangining etalon 
sifatida qabul qilingan yorug‘lik manbasi bilan (ko‘pincha Quyosh 
bilan) yoritilgandagi shu buyumlar rangiga nibati. Belgilanishi: R
a
/ 
R
a
= 91 – 100 juda yaxshi rang uzatishga mos keladi; 
R
a
= 81-91 – yaxshi rang uzatish; 
R
a
= 51-80 – o‘rtacha rang uzatish; 
R
a
< 51 – kuchsiz rang uzatish.. 
Dimming egri chizig‘i. 
Oddiy yorug‘lik manbalar ravshanligining 
o‘zgarishi boshqaruvchi kuchlanishga chiziqli bog‘liq bo‘lmaganligi 
sababli ravshanlikni bir tekis boshqarish uchun boshqaruvchi 
kuchlanishga tuzatishlar kiritish zarur. Mana shu tuzatishlar egri chizig‘i 
dimming egri chizig‘i deyiladi. Dimmerlardan, masalan
HMI
chirog‘i
kabi yorug‘lik manbalarining ravshanligini (hamma diapazon bo‘yicha) 
boshqarish uchun foydalanib bo‘lmaydi.
 
Chiroq
– yorug‘lik manbasi. Yorug‘likni nurlantirish uchun 
mo‘ljallangan elektr qurilmasi. 
Lokal rang 
– buyumlarning tashqi ta’sirlarsiz asosiy rangi. 
Luks (lk). 
Yoritilganlikning 
o‘lchov birligi.
 
Lyumen(lm). 
Yorug‘lik oqimining 
o‘lchov birligi. 
Lyuminessensiya. 
Yuqori haroratni talab qilmaydigan yorug‘lik 
nsrlanishi.
Flyuoressensiya va
fosforessensiya 
lyuminessensiyaning 
turlari hisoblanadi. Qattiq jismlarning elektr razryadi ta’sirida nur 
sochishi elektrolyuminessensiya deb ataladi. 

---

282 
Miltillash (milt- milt yonish). 
Gazli muhitda elektr razryadida 
hosil bo‘ladi. Bunda chiroq sekundiga 100-120 marta o‘chib yonadi. Bu 
hodisa ko‘zga sezilarli emas, biroq kino- va video tasvirga olishni 
mushkullashtiradi. Bu hodisani kamaytirish uchun elektron ballastidan 
foydalaniladi.