|
I.Kirish
II.Asosiy qisim
II.1. Urganch yog’ moy AJ ning yaratilishi
II.2. Yog’-moy sanoati
III.Xorazm viloyatida sanoat maxsulotlari ishlab chiqarish
IV.Xulosa
V.Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish
2020 yilning 9 oylik yakunlariga ko‘ra viloyatda faoliyat ko‘rsatayotgan sanoat
korxonalarining soni 3429 ta bo‘lib,shundan 3399 tasi kichik biznes sub’ektlari, 62 tasi esa xorijiy investitsiya ishtirokidagi korxonalar hisoblanadi. Mavjud sanoat korxonalari tomonidan hisobot davrida umumiy hajmi 6656,3 mlrd so‘mlik mahsulot ishlab chiqarilib ,o‘tgan yilning mos davriga nisbatan sanoat ishlab chiqarishning fizik indeksi 105,6% ni tashkil qilgan. Aholi jon boshiga sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish viloyat bo‘yicha 3549,5ming so‘m ko‘rsatkichga ega bo‘lib, o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 104,0 foizga o‘sishi kuzatildi. Viloyat sanoatida asosan avtotransport vositalari, treylerlar va yarim pritseplar ishlab chiqarish, to‘qimachilik mahsulotlari, kiyim-kechak,oziq-ovqat mahsulotlari hamda qurilish materiallari ishlab chiqarish faoliyatlari yuqori darajada rivojlanga Hisobot davrida xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi sanoat korxonalari tomonidan 785,0 mlrd.so‘mlik sanoat mahsulotlari ishlab chiqarildi va ushbu korxonalarning umumiy ishlab chiqarishdagi tutgan ulushi 11,8 % ni tashkil etdi.Viloyatda import o‘rnini bosuvchi tayyor mahsulotlar, butlovchi qismlar va materiallar ishlab chiqarishni mahalliylashtirish dasturi bo‘yicha ishga tushirilgan 32 ta loyihaasosida faoliyat olib borayotgan 23ta sanoat korxonalarida joriy yilning yanvar-sentabr oylarida 65,55 mlrd.so‘mlik import o‘rnini bosuvchi sanoat mahsulotlari ishlab chiqarildi,shundan 356,5 ming (AQSH) dollarlik mahsulot eksport qilinib, 249 ta yangi ish o‘rinlari yaratil viloyati sanoatida mexnat unumdorligi
Oziq-ovqat sanoati - xalq xoʻjaligining oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqaradigan sohasi. Tarmoq tarkibida goʻsht-sut, yogʻ-moy, baliq mahsulotlari, un-yorma, makaron, mevasabzavot konservalari, sut-yogʻ, shakar,
choy qadokdash, qandolatchilik, non, uzum va shampan vinolari, spirt, araq,
tamaki, pivo, chanqovbosar ichimliklar, sovun va boshqa
sanoat korxo-nalari bor.Oʻzbekiston zamonaviy oziq-ovqat sanoatiga ega. Uning
tarkibida 3200 dan ortiq korxonalar bor. Bu soha, asosan, mahalliy xom ashyoni qayta ishlashga asoslangan. O.-o.s. korxonalarida 200 dan ortiq mahsulot turi tayyorlanadi.Mamlakat mustaqillikka erishgach, O.-o.yeda chuqur
tashkiliy va iqtiso-diy islohotlar amalga oshirildi. Koʻpgina sanoat korxonalari davlat tasarrufidan chiqarilib, ochiq turdagi aksiyadorlik birlashmalari va jamiyatlariga aylantirildi, ilgari tarmoq korxonalariga rahbarlik qilgan
oziq-ovqat, goʻsht-sut, don mahsu-lotlari va boshqa
vazirliklar tugatilib, "Oʻzoziqovqatsanoat" davlat-aksiyadorlik konserni (1993
yil 5 may; 1994 yil 26 sentabrdan "Oziqovqatsanoat" va "Yogʻ-moytamakisanoat" uyushmalari), "Oʻzgoʻshtsanoat" davlat-aksiyadorlik uyushmasi (1993 yil 6 aprel),
"Oʻzdonmahsulot" davlat-aksiyadorlik korporatsiya-si (1994 yil 22 aprel), "Oʻzmevasabzavotuzumsanoat" davlat-aksiyadorlik uyushmasi (1994 yil 28 noyabrdan), "Oʻzbaliq" davlat-aksiyadorlik korporatsiyasi (1994), Qishloq va suv xoʻjaligi vazirligi tarkibidagi "Oʻzparrandasanoat" respublika ishlab chiqarish birlashmasi (1964), "Oʻzbekbirlashuv" tarkibidagi O.-o.s. korxonalari ochiq
turdagi aksiyadorlik jamiyatlariga aylantirildi. Axrli ehtiyojlarini respublikaning
oʻzida ishlab chiqarilgan oziq-ovqat mahsulotlari bilan qondirish choralari koʻrilmoqda. 2002 yildaO.-o.s. korxonalarida (ming t): goʻsht — 147,4, mol yogʻi — 1,9, sut mahsulotlari — 216,6, konservalar — 480,6 ming shartli banka,
qandolatchilik mahsulotlari — 61,1, oʻsimlik moyi — 222,2 non va non-bulka mahsulotlari — 842,8, un (davlat
resurelari donidan) — 1554,9, qadoqlangan choy — 5,3, tamaki — 10,6, xoʻjalik sovuni — 41, qand-shakar — 217,2,
makaron mahsu-lotlari — 74,6, vino-araq— 6134 ming dal, pivo — 7853 ming dal, chanqovbo-sar ichimliklar — 12680 ming dal va boshqa mahsulotlar ishlab chiqarildi.Tarmoq korxonalariga oliy va oʻrta maxsus maʼlumotli muhandis-texnik kadrlar Toshkent kimyo-texnologiya instituti, Buxoro yengil va oziq-ovqat sanoati instituti, Toshkent iqtisodiyot universiteti va Toshkent texnika universitetida, Samarkand, Yangiyoʻl oziq-ovqat, Toshkent texnologiya kollejlarida tayyorlanadi.
Ma'lumki, oziq-ovqat sanoati milliy iqtisodiyotning oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqaradigan keng tarmoqli sohasi hisoblanib, uning tarkibida go‘sht-sut, sut-yog‘, yog‘-moy, baliq mahsulotlari, un-yorma, makaron, meva-sabzavot konservalari, sharbatlar, turli-tuman ichimliklar, shakar, qandolatchilik
mahsulotlari, non va boshqa noz-ne'matlar ishlab chiqaradigan korxonalar mujassamlashgan. Hyech kimga sir emas, bugun dunyoda oziq-ovqat mahsulotlarini yetishtirish va uning ta'minlash masalasi global
muammolardan hisoblanadi. Mazkur muammo rivojlangan davlatlar bilan endi rivojlanayotgan mamlakatlar uchun bir xil ahamiyatga ega. Shu ma'noda, respublikamiz aholisining oziq-ovqat mahsulotlariga bo‘lgan talabini sifatli mahsulotlar bilan qondirish dolzarb masala hisoblanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov ta'kidlaganidek, Yer yuzi aholisining tez ko‘payib borayotgani bilan oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmining o‘sish imkoniyatlari cheklangani o‘rtasidagi tafovut oziq-ovqat dasturini hal etish masalasi yildan-yilga keskinlashib borayotganining asosiy sababi ekani haqida bugun ortiqcha gapirishning hojati yo‘q, deb
Do'stlaringiz bilan baham: |
