I bob. Yengil sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish va uning mintaqaviy muammolari

Xulosa

O’zbekiston yengil sanoati paxta tolasini qayta ishlash bo’yicha ko’p asrlik an‘anaga ega. Ayniqsa, Buyuk ipak yo’lining O’zbekiston orqali o’tgani ham o’zbek hunarmandlarining mahsulotlari dunyoning ko’plab davlatlarida mashhur bo’lishiga zamin yaratgan. Bugungi kunda dunyo bozorida tabiiy tolalardan tayyorlangan buyumlarga bo’lgan o’sib borayotgan talabni hisobga olib, O’zbekiston yengil sanoati nafaqat paxta tolasini etkazib beruvchi sifatida, balki to’qimachilik mahsulotlari, xususan, tayyor mahsulotlar eksportchisi sifatida ham jahon bozorida etakchi pozitsiyalarni egallash uchun cheksiz imkoniyatlarga ega.
Yil sayin xorijiy sarmoyadorlarning paxta tolasini qayta ishlash va tayyor iste‘mol tovarlarini tashkil qilish bo’yicha qo’shma korxonalarni yaratishga bo’lgan qiziqishlari ortib bormoqda. Qo’shma korxonalarni tashkil etish va faoliyat ko’rsatishi bo’yicha tajribasi ijobiy natijalarga olib keldi va kelajakda ham sohaning ajralmas qismini tashkil qiladi. Bundan tashqari, respublika rahbariyati tomonidan xorijiy sarmoyalarni jalb qilish uchun qulay sharoitlarni yaratayotganligi muhim omil hisoblanadiSohani (tarmoqni) kelajakda rivojlantirish maqsadida mobil ishlab chiqarishlarni yaratish va ular tarkibida dizayn, raqobatbardoshlik, moda va talabni hisobga olib ishlab chiqarishni tez qayta sozlashga mas‘ul tuzilmalarni izchil shakllantirish, eski korxonalarni texnik qayta qurollantirish va rekonstruksiya qilish barobarida yaqin kelajakda yiliga 500 ming tonnagacha paxta tolasini qayta ishlash quvvatiga ega yangi korxonalarni yaratish ko’zda tutilmoqda.
O’zbekiston mustaqilligining dastlabki yillaridayoq mamlakat xo’jaligini bozor iqtisodiyoti sharoitida rivojlanishining ustuvor yo’nalishlari tanlandi. Ushbu yo’nalishlar orasida mamlakatni sanoatlashtirish strategiyasi haqli ravishda asosiy o’rinni egallab, respublikada mavjud tabiiy resurs va qishloq xo’jalik, jumladan, to’qimachilik xom ashyosiga chuqur qayta ishlov berishni yo’lga qo’yish milliy iqtisodiyotning yanada rivojlanishida katta ahamiyat kasb etadi.
Mamlakatning barqaror rivojlanishi ta‘minlab berayotgan hududiy iqtisodiyot tarmoqlari muhim hisoblanadi. Bu tarmoqlar mamlakat aholisining sanoat, qishloq xo’jaligi, oziq-ovqat va boshqa turdagi mahsulotlariga bo’lgan ehtiyojini ta‘minlashda, qayta ishlash sanoati tarmoqlarini esa xomashyoga bo’lgan talabini qondirishda katta ahamiyatga ega.
So’nggi yillarda olib borilayotgan isloxotlar natijasida viloyatning turli regionlarida sanoat, shu jumladan yengil sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish ko’rsatkichlari ortib bormoqda. 2017 yilning 12 yanvar kuni mamlakatimiz Prezidenti SHavkat Mirziyoevning ―Urgut‖, ―G’ijduvon‖, ―Xazorasp‖ va ―Qo’qon‖ erkin iqtisodiy zonalarini tashki etish to’g’risidagi farmoniga ko’ra, bu mintaqalarda tashqi bozorlarda talab katta bo’lgan va importning o’rnini bosuvchi, yuqori qo’shilgan qiymatli mahsulotlari ishlab chiqarish bo’yicha zamonaviy ishlab chiqarishlarni tashkil etish uchun xorijiy va maxalliy investorlarni investitsiyalarni to’g’ridan-to’g’ri jalb etish, ko’plab yo’nalishlarda yangi zamonaviy ishlab chiqarishlarni yo’lga qo’yish bu mintaqalarda, jumladan Farg’ona viloyatida ham sanoatni, shuningdek yengil sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishni yanada yuksaltiradi.
Yengil sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish, bu maxsulotlar bilan aholini ta‘minlash darajasi mintaqalarda turlicha ko’rinishga ega. Har bir mintaqaning tabiiy sharoiti, iqlimi, relefi hamda iqtisodiy salohiyati, aholisining milliy, yoshjins kabi demografik ko’rsatkichlari bir-biridan farq qiladi hamda ular yengil sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi va turlariga o’z ta‘sirini ko’rsatadi.